Πέμπτη 22 Απριλίου 2021

Η ελληνική γλώσσα και οι κίνδυνοι που την απειλούν. Από συνέντευξι του ποιητή Κυρ. Χαραλαμπίδη “Eventuali pericoli per il neogreco”. Da un’ intervista di Kiriakos Charalambidis. (come saluto di inaugurazione al periodico "Controcorrenti" di Calcide.


«… Δε γνωριζόμαστε όταν βρισκόμαστε
Σαν άγνωστοι διαβάτες προσπερνάμε»

Η σημερινή ανάρτησι είναι μικρό αντίδωρο στην χαρά που μου επεφύλαξε το φρεσκοτυπωμένο εκείνο φιλολογικό (δωρεάν διανεμόμενο) περιοδικάκι, το οποίο μου ενεχείρισε τις προάλλες φίλος συνάδελφος στο σχολείο. Πρόκειται για το 32σέλιδο μικρού σχήματος --στο σκαρί του, αλλά με καλή πραμάτεια στο «αμπάρι» του -- φυλλάδιο υπο τον ευρίπειο τίτλο «Αντίθετα Ρεύματα», που μόλις ξεκίνησε το παρθενικό του ταξίδι.

Σ’ αυτό λοιπόν το 1ο τεύχος το οποίο εκδόθηκε στην πόλι μας με εξαιρετικούς φίλους και διακεκριμένους φιλολόγους στην 5μελή συντακτική του ομάδα (άτυπος ομαδάρχης και πανάξιος σημαιοφόρος ο Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος) βρήκα, όπως ήταν αναμενόμενο, πολύ αξιόλογο λογοτεχνικού ενδιαφέροντος υλικό.

Σαν προσωπικό χαιρετισμό της έκδοσης διάλεξα (για διάφορους λόγους) ένα απόσπασμα από το Α΄ μέρος της συνέντευξης του Κύπριου βραβευμένου και πολυμεταφρασμένου ποιητή μας Κυριάκου Χαραλαμπίδη στον επιμελητή του  περιοδικού, Μανώλη Στεργιούλη.

Αλέξανδρος ΣΟϊλεμέζης

......................................

 



ΕΡΩΤ: -- Δικαιολογούνται οι συζητήσεις για τους κινδύνους που απειλούν τη γλώσσα μας;

 Κυρ. Χαραλαμπίδης

«Ο πιο μεγάλος κίνδυνος για την γλώσσα την ελληνική είναι, θα έλεγα, οι  Έλληνες! Έχουμε φτάσει στο σημείο να μεταφράζουμε τον Παπαδιαμάντη για  να τον καταλαβαίνουμε. Η Εκκλησία προβληματίζεται για μετάφραση των  λειτουργικών κειμένων. Η Πολιτεία διαχρονικά έχει αφήσει στη μοίρα τους τα  αρχαία Ελληνικά, για να μην πω ότι και πολλοί φιλόλογοι τα αντιμετωπίζουν ως  οχληρό ή τα αποσείουν. Το ζήτημα, καθώς αντιλαμβάνεστε, καθίσταται  υπαρξιακό για την ίδια τη γλώσσα μας. Η ελληνική, λέει ο Νικηφόρος  Βρεττάκος, είναι η γλώσσα των αγγέλων, συνεπώς και γλώσσα της  κοσμογονίας . Κινείται σε κοσμικό -εννοώ συμπαντικό- επίπεδο, και αυτό δεν  αφορά μεγαλοστομίες και λυρισμούς. Τα πράγματα είναι σοβαρά: Η αφαίρεση  της πυρηνικής ενέργειας της λέξης εξουδετερώνει τη δύναμη και την αξία της.  Αδειάζει την ουσία της. Ο λόγος εκπίπτει και γίνεται κενός. Η ελληνική λέξη  είναι συνάρτηση νοήματος και μορφής. Η διατάραξη αυτής της  σχέσης ισοπεδώνει τον κραδασμό και παύει πια να πάλλεται η ζωή. 

Για να μην μακρηγορώ μιλώντας για πράγματα αυτονόητα , που  συζητούνται άλλωστε εκτενώς και συχνά με αγωνία από όσους γνοιάζονται για  την ελληνική γλωσσική διαχρονία, θα καταλήξω στα ακόλουθα: 

Μας δόθηκε η  χάρις να είμαστε Έλληνες, και τούτο εδράζεται πιο πολύ στη γλωσσική μας  παρακαταθήκη. Όταν έχεις κάτι πολύτιμο και τίμιο, δεν το εγκαταλείπεις ούτε  και το ρίχνεις στον σκυβαλότοπο. Είναι επείγουσα και απόλυτη ανάγκη να μην αποκόψουμε τους νέους μας από τη γνώση των αρχαίων ελληνικών. Χρέος της  Πολιτείας να επαναπροσδιορίσει τον πολίτη, ως εκ τούτου και τον εαυτό της.  Έχει παρατηρηθεί ότι η γνώση των αρχαίων ελληνικών ωφελεί τον εγκέφαλο προφανώς τον εναρμονίζει με τη μουσική των ουρανίων σφαιρών,  αποκαθιστώντας τη σχέση με το μυστήριο της ζωογονίας. Η ελληνική γλώσσα  -μιλάμε για την αρχαία-συντάσσει την ψυχή (το σύνταγμά της) , συγκροτεί και  στερεώνει το, πνεύμα , διαμορφώνει χαρακτήρα και ολοκληρώνει τον πολίτη.  Μη μας φαίνεται παράξενο αυτό εφόσον διαθέτει μαθηματική δομή και  γεωμετρική αρμονία, καθιστά τους ανθρώπους ευφυέστερους και το ήθος τους  συμπαγές.»

(Αντίθετα Ρεύματα, τ. 1, Απρ.  2021, σ. 8-9)

Δεν υπάρχουν σχόλια: