Εορτή Αγίου Ανδρέου: Ο Παναγιώτατος Πατριάρχης για τον Αγ. Ανδρέα, & την εν Πάτρα λατρεία του.Ecumenical Patriarch Bartholomew at Patras on St. Andrew

Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΣ για τον Αγ. Ανδρέα, και την εν Πάτρα λατρεία του.

(Ο χαιρετισμός κατα την επίσημον υποδοχήν του, 3 Νοεμβρίου 2008)
«Προσφιλῆ τέκνα ἐν Κυρίῳ,

«Χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε• πάλιν ἐρῶ, χαίρετε»! (Φιλ. 4: 4).

Μὲ πολλὴν συγκίνησιν καὶ χαρὰν ἤλθομεν εἰς τὴν πόλιν τοῦ Πατρέως καὶ τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου ἀπὸ τὴν Πόλιν τοῦ Κωνσταντίνου, κατόπιν εὐγενοῦς προσκλήσεως τῆς Θεοσώστου Μητροπόλεως Πατρῶν καὶ τοῦ Θεοφρουρήτου Δήμου Πατρέων, διὰ νὰ ἑορτάσωμεν ὅλοι μαζὶ τὴν συμπλήρωσιν ἑνὸς αἰῶνος ἀπὸ τῆς θεμελιώσεως τοῦ περιλάμπρου καὶ μεγαλοπρεποῦς Ναοῦ τοῦ Πρωτοκλήτου, ὁ ὁποῖος κοσμεῖ τὴν Ἀχαϊκὴν πρωτεύουσαν καὶ ὅλην τὴν Ἑλλάδα.

Ἡ ἁγιωτάτη Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἱδρύθη ὑπὸ τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου καὶ εὑρίσκεται, ὅπως καὶ σεῖς, ποὺ ἔχετε τὸ προνόμιον νὰ ζῆτε εἰς τὸν τόπον τοῦ μαρτυρίου καὶ τῆς ἐν Χριστῷ τελειώσεώς του, ὑπὸ τὴν διαρκῆ σκέπην καὶ προστασίαν του. Τοῦτο μᾶς ὤθησε νὰ ἀφήσωμεν κατὰ μέρος ἄλλας πατριαρχικὰς ὑποχρεώσεις καὶ νὰ ἔλθωμεν πλησίον σας, νὰ ἑνώσωμεν τὴν φωνὴν καὶ τὴν καρδίαν μετὰ τῆς ἰδικῆς σας εἰς προσευχὴν μίαν, προσκυνηταὶ εὐλαβεῖς τῆς τιμίας κάρας καὶ τοῦ σταυροῦ τοῦ κοινοῦ προστάτου μας.

Ἡ ἀγομένη ἑκατοστὴ ἀμφιετηρὶς ἀπὸ τῆς θεμελιώσεως τοῦ νέου ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Πρωτοκλήτου μᾶς δίδει, λοιπόν, τὴν καλὴν εὐκαιρίαν νὰ ἴδωμεν ἐκ τοῦ πλησίον τὰ προσφιλῆ πρόσωπά σας, νὰ χαρῶμεν τὴν πνευματικήν, κοινωνικὴν καὶ πολιτιστικὴν πρόοδόν σας, νὰ θαυμάσωμεν τὴν ἀρχοντιὰν καὶ εὐμορφίαν τῆς πόλεώς σας, καὶ νὰ κομίσωμεν πρὸς τὸν εὐσεβῆ ἀχαϊκὸν λαὸν τὴν ἀγάπην, τὴν εὐλογίαν καὶ τὴν εὐχὴν τοῦ καθ’ ἡμᾶς πανσέπτου Ἀποστολικοῦ καὶ Πατριαρχικοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, τὴν στοργὴν τῆς ἐσταυρωμένης Μητρὸς Ἐκκλησίας.

Παρὰ τὸ ὅτι ἀπὸ τοῦ 1850 ἡ Ἀχαΐα δὲν ἀνήκει πλέον εἰς τὸ κανονικὸν κλῖμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, φιλοστόργως παραχωρηθεῖσα εἰς τὴν δικαιοδοσίαν τῆς τότε ἀνακηρυχθείσης Αὐτοκεφάλου ἁγιωτάτης ἀδελφῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τοῦτο δὲν ἤλλαξε τὸ παράπαν τὰ πρὸς ὑμᾶς καὶ πρὸς τοὺς λοιποὺς ἐν Ἑλλάδι ὁμογενεῖς ἀγαθὰ καὶ φιλάδελφα αἰσθήματα τοῦ Θρόνου, οὔτε ποτὲ ἐμείωσε τὸν πνευματικὸν σύνδεσμον τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ὁμοψυχίας. Εἶσθε ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων μας καὶ σὰρξ ἐκ τῆς σαρκός μας, καὶ γνωρίζομεν ὅτι καὶ σεῖς τὸ αὐτὸ δι’ ἡμᾶς αἰσθάνεσθε, ὅπως ἀποδεικνύει, πρὸς τοῖς πολλοῖς ἄλλοις, καὶ ἡ διὰ τὸν παρόντα ἑορτασμὸν εὐλαβὴς πρόσκλησις, τὴν ὁποίαν εὐλαβῶς μᾶς ἀπηυθύνατε. Εἴμεθα πάντοτε ἀλλήλων μέλη, καὶ θὰ εἴμεθα, μέχρις ὅτου εὑρεθῶμεν μαζὶ εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν! (…)
* * *
(Αντιφώνησι κατά την δοξολογία της 3 Νοεμβρίου 2008)

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος καὶ λίαν ἀγαπητὲ Ἀδελφὲ κύριε Ἱερώνυμε,Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Πατρῶν κύριε Χρυσόστομε,

Ἐξοχώτατοι,Ἐντιμότατοι κύριοι ἐκπρόσωποι τῶν Ἀρχῶν,

Εὐλαβέστατοι κληρικοί,

Λαὲ τοῦ Θεοῦ εὐλογημένε,

Αἶνον καὶ δοξολογίαν ἀπὸ κέντρου ψυχῆς ἀναπέμπομεν πρὸς τὸν Κύριον καὶ Θεὸν ἡμῶν, ὁ ὁποῖος μᾶς ἀξιώνει τῆς σημερινῆς μεγάλης χαρᾶς.

Ὁ ἅγιος Ἀπόστολος Ἀνδρέας, ψυχὴ ἐκ νεότητος διψῶσα τὸν Θεόν, μαθητεύσας πλησίον τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ καὶ πληροφορηθεὶς παρ’ αὐτοῦ τὰ τοῦ Ἰησοῦ, ἐπλησίασε τὸν Κύριον μὲ πόθον πολύν, εὑρῆκεν ἐν τῷ προσώπῳ Του τὸν ἀναμενόμενον Μεσσίαν, καὶ ὡδήγησεν εἰς Αὐτὸν τὸν ἀδελφόν του Σίμωνα κατ’ ἀρχήν, πολλὰ δὲ πλήθη πιστῶν μετὰ τὴν Πεντηκοστήν, Ἀπόστολος μέγας γενόμενος καὶ εὐαγγελιστὴς Ἐθνῶν. Τὸ Βυζάντιον τοῦ ὀφείλει τὸν εὐαγγελισμόν του, ὅπως καὶ αἱ περὶ τὴν Μαύρην Θάλασσαν λοιπαὶ περιοχαὶ. Ἡ πόλις τῶν Πατρῶν ὅμως τοῦ ὀφείλει, πέραν τοῦ ἀποστολικοῦ φωτισμοῦ καὶ τῆς ἐγκαθιδρύσεως τοῦ πρώτου Ἐπισκόπου της Στρατοκλέους, καὶ τὴν μεγάλην τιμὴν νὰ εἶναι ὁ τόπος τῆς ἐσχάτης ὁμολογίας, τοῦ μαρτυρίου καὶ τῆς τελειώσεώς του! Ἐνῷ τὰς ἄλλας περιοχὰς ἡγίασε μόνον μὲ τὸ κήρυγμα, τὴν προσευχήν, τὴν κατάστασιν Ἐπισκόπων καὶ Πρεσβυτέρων, τὸ ἅγιον ὑπόδειγμα τῆς ἀρετῆς του, τὰς Πάτρας, τὴν ἀχαϊκὴν γῆν, ἡγίασε μὲ τὸ ἴδιον τὸ τιμαλφὲς αἷμα του. Ἐσβέσθη ἡ πηγὴ τῆς Δήμητρας! Τὴν ἀντικατέστησε τὸ φρέαρ ποὺ ἡγιάσθη ἀπὸ τὸ ἀποστολικὸν αἷμα! Ἔπεσεν ἡ Ἄρτεμις ἡ Τρικλαρία! Ὁ Ἀνδρέας ἐφύτευσεν εἰς τὰς Πάτρας τὸ τρίκλωνον δένδρον τῆς φυσιζώου Παναγίας Τριάδος! Ἠφανίσθη ἡ Παναχαΐς Ἀθηνᾶ! Ἐβασίλευσεν ἡ πανσθενὴς Χάρις τοῦ Ἑνὸς καὶ Μόνου Ἀληθινοῦ Θεοῦ εἰς τὴν Ἀχαΐαν!

Οἱ Ἀχαιοὶ ἀξίως ἠγαπήσατε τὸν Ἀνδρέαν. Ὑπῆρξε, καὶ εἶναι ἐσαεί, ὁ πνευματικὸς πατήρ σας. Ὁ οὐράνιος προστάτης, βοηθὸς καὶ ἀντιλήπτωρ σας. Ὁ πρέσβυς σας πρὸς τὸν Θεὸν διὰ τὰ πρὸς σωτηρίαν. Δικαίως σεμνύνεσθε δι’ αὐτόν. Εἶναι ὁ μόνος ἐκ τῆς ἱερᾶς Δωδεκάδος τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος ἐμαρτύρησεν ἐπὶ ἑλληνικοῦ ἐδάφους. Ἀξιοχρέως τὸν τιμᾶτε ὡς πολιοῦχον τῶν Πατρῶν, δίδετε τὸ σεπτὸν ὄνομά του εἰς τὰ τέκνα σας καὶ ἀνεγείρατε εἰς ἔπαινον καὶ δόξαν του, ὄχι μόνον τοὺς ἀρχαίους ἐκείνους ναούς, οἱ ὁποῖοι δὲν ὑφίστανται σήμερον, ὄχι μόνον τὸν παραπλεύρως ὑφιστάμενον σεμνὸν καὶ ὡραῖον παλαιὸν ναόν, ὁ ὁποῖος ὅμως ἀπεδείχθη ἀνεπαρκὴς διὰ νὰ στεγάσῃ τὴν πρὸς τὸν Πρωτόκλητον μεγάλην πατρινὴν εὐλάβειαν, ἀλλὰ καὶ τὸν παγκαλλῆ καὶ περίλαμπρον Καθεδρικὸν τοῦτον ναόν, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ πλέον τὸ χαρακτηριστικώτερον ἀναγνωριστικὸν στοιχεῖον ταυτότητος τῆς συγχρόνου πόλεως τῶν Πατρῶν! Τὸν ἐθεμελιώσατε πρὸ ἑκατὸν ἀκριβῶς ἐτῶν. Τὸν ἐκτίσατε μὲ θυσίας καὶ μὲ καθολικὴν τοῦ λαοῦ συνδρομήν. Τὸν ἐνεκαινιάσατε μὲ μοναδικὴν λαμπρότητα. Νὰ τὸν χαίρεσθε μὲ τὴν χαρὰν ποὺ ᾐσθάνθη ὁ Σολομὼν ὅταν ἐπεράτωσε τὸν Ναὸν τῶν Ἱεροσολύμων καὶ μὲ τὴν χαρὰν καὶ ἀγαλλίασιν, τὴν ὁποίαν ᾐσθάνθη ὁ μέγας Αὐτοκράτωρ Ἰουστινιανός, ὅταν ἐπεράτωσε εἰς τὴν Βασιλεύσουσαν τὴν Μεγάλην Ἐκκλησίαν τῆς Ὀρθοδοξίας, τὸν μοναδικὸν καὶ ἀνεπανάληπτον περίπυστον Ναὸν τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας!Εὐχαριστοῦμεν, Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Πατρῶν κ. Χρυσόστομε, διὰ τὴν εὐγενῆ πρόσκλησιν νὰ ἔλθωμεν καὶ νὰ προστῶμεν τῶν ἑορτασμῶν τῆς χαρμοσύνου ἑκατονταετηρίδος, ὁμοῦ μετὰ τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος καὶ λίαν ἡμῖν ἀγαπητοῦ Ἀδελφοῦ καὶ Συλλειτουργοῦ κυρίου Ἱερωνύμου, καὶ νὰ προσκυνήσωμεν εὐλαβῶς τὴν τιμίαν κάραν καὶ τὸν σεπτὸν σταυρὸν τοῦ κοινοῦ προστάτου μας. Σᾶς φέρομεν ἐκ Κωνσταντινουπόλεως ὅλην τὴν ἀγάπην, τὴν στοργὴν καὶ τὴν εὐλογίαν τῆς Βυζαντίδος καὶ Οἰκουμενικῆς Ἐκκλησίας. Τῆς ὑπὸ τοῦ Πρωτοκλήτου ἱδρυθείσης καί, σὺν τῷ κηρύγματι τοῦ Εὐαγγελίου, τὸ διὰ Χριστὸν μαρτύριόν του ἐγκολπωθείσης καὶ διαχρονικῶς μέχρι σήμερον ἐν ὑπομονῇ καὶ ἐγκαρτερήσει πολλῇ συνεχιζούσης. Νὰ ζῆτε, σὺν τῷ εὐαγεῖ κλήρῳ, τοῖς ἄρχουσι καὶ τῷ πιστῷ λαῷ τῆς Ἀχαΐας, ἔτη πολλά, εὐλογημένα καὶ σωτήρια, συνεχίζοντες φιλοτίμως καὶ προσεκτικῶς τὴν οἰκοδομὴν τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ἐπὶ τοῦ θεμελίου, τὸ ὁποῖον ἔθεσεν ἐνταῦθα ὁ πολὺς Ἀνδρέας!

«Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ μεθ’ ὑμῶν», ἀδελφοί• «ἡ ἀγάπη μου μετὰ πάντων ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. Ἀμήν» (Α΄ Κορ. 16: 24).

(Ομιλία κατά την 4 Νοεμβρίου 2008)
(…)Ἱερώτατοι Ἀδελφοί,(…)

Εὐλογημένα καὶ ἐπιπόθητα λοιπὰ τέκνα τῆς Ἐκκλησίας,«Σάλπιγξ ἡμᾶς ἱερατικὴ πρὸς πανήγυριν ἤθροισεν, Ἀνδρέας ὁ τοῦ χοροῦ τῶν Ἀποστόλων πρωτότοκος,ὁ πρωτοπαγὴς τῆς Ἐκκλησίας στῦλος, ὁ πρὸ Πέτρου Πέτρος,ὁ τοῦ θεμελίου θεμέλιος, ἡ τῆς ἀρχῆς ἀρχή,ὁ πρὶν κληθῆναι καλῶν, ὁ πρὶν προσαχθῆναι προσάγων»(1)

Μὲ κατάνυξιν πολλὴν καὶ συγκίνησιν βαθυτάτην ἐτελέσαμε τὴν Θείαν Εὐχαριστίαν ἐπὶ τῇ ἐνάρξει τῶν «Πρωτοκλητείων», εἰς τιμὴν καὶ μνήμην τοῦ πανσεβάστου Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου καὶ εἰς πανηγυρικὴν σημείωσιν τῆς συμπληρώσεως ἑνὸς ὁλοκλήρου αἰῶνος ἀπὸ τῆς θεμελιώσεως τοῦ σεβασμίου τούτου καὶ καλλίστου τὴν εἰδὴν Καθεδρικοῦ Ναοῦ, ὁ ὁποῖος στεγάζει τὴν τιμίαν τοῦ Ἀποστόλου κάραν καὶ τμῆμα τοῦ μαρτυρικοῦ αὐτοῦ σταυροῦ.

Τόσον ἡ Ἑπτάλοφος Βασιλεύουσα, ὅσον καὶ ἡ κλεινὴ Ἀχαϊκὴ πρωτεύουσα, σεμνύνονται διὰ τοὺς χριστιανικοὺς θεμελίους των, οἱ ὁποῖοι κατετέθησαν ὑπὸ ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ προσώπου, τοῦ Πρωτοκλήτου καὶ «πρωτοτόκου τοῦ χοροῦ τῶν Ἀποστόλων» τοῦ Χριστοῦ. Ὑπ’ ἐκείνου, ὁ ὁποῖος ἠξιώθη, μονοήμερος μόλις Μαθητὴς ὑπάρχων, νὰ γίνῃ «Ἀπόστολος εἰς τοὺς Ἀποστόλους, κῆρυξ εἰς τοὺς κήρυκας, νυμφοστόλος καὶ νυμφαγωγὸς τῶν πρώτων ψυχῶν, τὰς ὁποίας ἐνυμφεύθη ὁ Νυμφίος τῆς χάριτος, μεσίτης καὶ προσαγωγεὺς τῶν ἐγκρίτων καὶ λογάδων φίλων τοῦ Βασιλέως τῆς Δόξης»(2).

Ἐρχόμενοι, λοιπόν, ἐκ τῆς Βυζαντίδος, καὶ τελοῦντες σήμερον τὴν πρώτην εἰς τὴν ἱστορίαν Θείαν Λειτουργίαν Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου εἰς τὰς Πάτρας καὶ εἰς τὸν σεβάσμιον τοῦτον Οἶκον τοῦ «πρωτοπαγοῦς τῆς Ἐκκλησίας στύλου» καὶ κοινοῦ ἡμῶν προστάτου καὶ Πατρός, χρεωστικῶς δαψιλεύομεν εἴς τε τὸν Ἱερώτατον Ποιμενάρχην καὶ εἰς τὸ ἀξιονόμαστον ποίμνιον αὐτοῦ, κλῆρον καὶ λαόν, καὶ εἰς τὴν ἀποστολαιματοπότιστον καὶ ἁγιοτόκον Ἀχαϊκὴν γῆν, θερμὴν τὴν ἀγάπην, πλουσίαν τὴν στοργήν, ὁλόθυμον τὴν εὐλογίαν, ἐγκάρδιον τὸν ἀσπασμὸν καὶ ὁλόψυχον τὴν εὐχὴν τῆς ποτνίας Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, τῆς πάντοτε ἐν σταυρῷ καὶ δοκιμασίᾳ πορευομένης, ἀλλὰ καὶ τὴν έλπίδα τῆς Ἀναστάσεως ἠχηρῶς καταγγελλούσης, κοινῆς πάντων ἡμῶν Μητρὸς καὶ Τιθηνοῦ.

Παρὰ τὸν ἀπὸ τοῦ 1850 καὶ ἐντεῦθεν διοικητικὸν χωρισμὸν διὰ τῆς κανονικῆς ἀνακηρύξεως τοῦ Αὐτοκεφάλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τὸ ὅμαιμον, ὄχι μόνον τὸ ἐν Χριστῷ ἀλλὰ καὶ τὸ τοῦ Γένους, καὶ τὸ ὁμόγλωσσον, καὶ τὰ κοινὰ τῶν Πατέρων ἤθη, ἡ κοινὴ Πίστις καὶ πνευματικότης καὶ λειτουργικὴ πρᾶξις, τὸ ὁμόψυχον καὶ ὁμοκάρδιον καὶ ὁμόφωνον τῆς γνώμης καὶ τοῦ φρονήματος, καὶ ὁ ἀρχαῖος ἀδελφικὸς σύνδεσμος τῆς εἰρήνης καὶ τῆς ἀγάπης, οὐδέποτε ἐπέτρεψαν νὰ μακρυνθῇ τὸ παράπαν ἡ καρδία τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας ἀφ’ ὑμῶν, ἀλλ’ εὑρίσκεσθε πάντοτε κυριολεκτικῶς εἰς τὸ κέντρον της, ὅπως εὑρίσκεσθε καὶ εἰς τὸ κέντρον τῶν προσευχῶν μας. (…)
Ἀναμφιβόλως, σπουδαῖος θερμαστὴς τῶν ἀμοιβαίων ἀγαθῶν αἰσθημάτων τυγχάνει ὁ κοινὸς ἡμῶν προστάτης Ἀνδρέας, «ὁ σεβασμιώτατος Ἀπόστολος, τὸ ἀξιόθεον πρᾶγμα, τὸ τῆς ἀληθινῆς ἀνδρείας, ὁ τῆς καρτερίας ἀδάμας, ὁ τῆς ὑπομονῆς ἀνδριάς, ἡ μετὰ τὴν Πέτραν πέτρα, ἡ μετὰ τὸν Χριστὸν εὐθὺς ἀρραγὴς τῆς Ἐκκλησίας κρηπίς»(3), - διὰ νὰ εἴπωμεν κατὰ Νικήταν τὸν Παφλαγόνα.

Ἐν μιᾷ καρδίᾳ, λοιπόν, προσευχηθέντες σήμερον, καὶ ἐν ἀγάπῃ καὶ ὁμονοίᾳ ὁμολογήσαντες «Πατέρα, Υἱὸν καὶ Ἅγιον Πνεῦμα, Τριάδα ὁμοούσιον καὶ ἀχώριστον», ἐκοινωνήσαμεν τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ, τόσον διὰ τοῦ εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος, ὅσον καί, κυρίως, διὰ τῆς μετοχῆς εἰς τὸ Ποτήριον τῆς Ζωῆς καὶ τῆς μεταλήψεως τοῦ Ἀχράντου Σώματος καί τοῦ τιμίου Του Αἵματος. Δυνάμεθα ἤδη νὰ λέγωμεν καὶ ἡμεῖς γεγονυΐᾳ τῇ φωνῇ τὸν λόγον τοῦ Ἀνδρέου: «Εὑρήκαμεν τὸν Μεσσίαν!», καὶ νὰ προσκαλοῦμεν τοὺς ἀκόμη ἀμυήτους νὰ δοκιμάσουν: «Γεύσασθε καὶ ἴδετε ὅτι χρηστὸς ὁ Κύριος»! «Ἔρχου καῖ ἴδε»!

Ὁ κόσμος, ἀγαπητοί, εὑρίσκεται κατ’ αὐτὰς ἐν θορύβῳ καὶ ταραχῇ καὶ ἀγωνίᾳ πολλῇ, ἐξ αἰτίας τῆς ἐκσπασάσης ἀπεριγράπτου οἰκονομικῆς κρίσεως. Ἐφυγαδεύθη ἡ εἰρήνη ἀπὸ τὰς καρδίας. Πολλοὺς ἡ ἀπογοήτευσις ὡδήγησεν εἰς ἀψυχολογήτους καὶ βεβιασμένας ἐνεργείας, μερικοὺς δὲ καὶ εἰς ἀπονενοημένα ἀκόμη διαβήματα. Καὶ ταῦτα πάντα διότι εἰς τὴν θέσιν τοῦ Θεοῦ οἱ περισσότεροι συνάνθρωποί μας ἔχουν τοποθετήσει τὸ εἴδωλον τῆς οἰκονομίας, τοῦ ὁποίου καταρρεύσαντος, ἀπηλπίσθησαν καὶ ἔχουν τὴν αἴσθησιν ὅτι τὸ πᾶν ἀπώλετο! Οἱ πιστοί, χωρὶς νὰ παραγνωρίζωμεν τὰς πολλὰς δυσκολίας καὶ τὰς καταστάσεις ἀνάγκης αἱ ὁποῖαι ἐνέσκηψαν, καὶ χωρὶς τὸ παράπαν νὰ ἀδιαφοροῦμεν διὰ τὴν στοιχειώδη ἐξασφάλισιν τοῦ προνομίου τῆς ἐργασίας καὶ τῆς καλύψεως τῶν καθημερινῶν ἀναγκῶν παντὸς ἀνθρώπου, οὐδόλως ἀπωλέσαμεν τὴν ἐλπίδα, διότι «εὑρήκαμεν τὸν Μεσσίαν», ὁ Ὁποῖος μᾶς ἐδίδαξε: «Ζητεῖτε πρῶτον τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν Δικαιοσύνην Αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν» (Ματ. 6: 33). «Εὑρήκαμεν τὸν Μεσσίαν», ὁ Ὁποῖος μᾶς εἶπεν: «Ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας, καὶ ὁ Πατὴρ ὑμῶν ὁ Οὐράνιος τρέφει αὐτά• οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν;» (Ματ. 6: 26). Εὑρήκαμεν τὸν Μεσσίαν», ὁ Ὁποῖος ἐκ πέντε ἄρτων καὶ δύο ἰχθύων ἐχόρτασε πεντακισχιλίους ἄνδρας -ἐκτὸς τῶν γυναικῶν καὶ τῶν παιδίων- ὅταν ὁ Ἀνδρέας Τοῦ ὑπέδειξεν ὅτι ὑπῆρχον μόνον αὐτοὶ οἱ πέντε ἄρτοι καὶ οἱ δύο ἰχθεῖς διὰ τόσον μεγάλο πλῆθος. Καὶ μάλιστα, διὰ νὰ φανῇ ὁ πλοῦτος καὶ ἡ περίσσεια τῆς ἀγαθοδωρίας Του, ἀφοῦ ὅλοι ἔφαγον καὶ ἐχόρτασαν, δώδεκα κόφινοι ἐπληρώθησαν ἀπὸ τὰ περισσεύματα τῶν κλασμάτων! «Εὑρήκαμεν τὸν Μεσσίαν», ὁ Ὁποῖος τοὺς «διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος» διερχομένους, ἐν τέλει ἐξάγει εἰς ἀναψυχήν, καὶ ἀνοίγει τὰς χεῖρας Του καὶ πληροῖ τὰ σύμπαντα εὐδοκίας• ὄχι μόνον ἐπιγείων, ἀλλὰ καὶ οὐρανίων ἀγαθῶν.

Αὐτὸν τὸν ἕνα καὶ μοναδικὸν Μεσσίαν, τὸν Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν Ναζωραῖον, τοῦ ὁποίου ἔχομεν γνῶσιν καὶ πεῖραν, διότι ἐγεύθημεν ὑπερπερισσῶς τοῦ πλούτου τῆς χρηστότητός Του, εὐαγγελιζόμεθα μετὰ τοῦ Ἀνδρέου καὶ τῶν λοιπῶν ἁγίων Ἀποστόλων καὶ πάντων τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας, εἰς τὸν ἐν ταραχῇ καὶ ἀγωνίᾳ εὑρισκόμενον κόσμον. Καθ’ ὅσον γνωρίζομεν καὶ πιστεύομεν ὅτι «οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία• οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ᾧ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς» (Πράξ. 4: 12).(…)

Ἔρρωσθε, Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, καὶ κραταιοῦσθε ὑγιαίνοντες ἀμφιλαφῶς, διὰ τῶν εὐχῶν τοῦ φωτιστοῦ ἡμῶν μεγάλου καὶ θεσπεσίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, «ὁ δὲ Θεὸς τῆς ἐλπίδος πληρώσαι ὑμᾶς πάσης χαρᾶς καὶ εἰρήνης ἐν τῷ πιστεύειν, εἰς τὸ περισσεύειν ὑμᾶς ἐν τῇ ἐλπίδι ἐν δυνάμει Πνεύματος Ἁγίου» (Ρωμ. 15: 13). Ἀμήν.

-----------------------

1.Ἡσυχίου Πρεσβυτέρου Ἱεροσολύμων: Ἐγκώμιον εἰς τὸν Ἅγιον Ἀνδρέαν, P.G. 104, 197.2.Εὐγένιος Βούλγαρης: Λόγος ἐκφωνηθεὶς ἐν τῶ πανσέπτῷ Πατριαρχικῷ Ναῷ ἐπὶ τῇ ἐπανακαθιερώσει τοῦ ἐπισήμου ἑορτασμοῦ τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἐπὶ Πατριάρχου Σεραφεὶμ Β΄, τὴν 30ὴν Νοεμβρίου 1759.3.Νικήτα τοῦ Παφλαγόνος: Τῶν πάνυ Ἀποστόλων ἐγκωμιαστικοὶ λόγοι... P.G. 105, 64-65.

[Οι φωτογραφίες από κινητό είναι από την επίσκεψι του Παναγιωτάτου στα Κάτω Πατήσια, στην Αθήνα]