ΣΥΛΛΕΚΤΙΣΜΟΣ. ΟΛΥΜΠΙΑΚΑ ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ, ΚΑΡΦΙΤΣΕΣ («ΠΙΝΣ»). COLLEZIONISMO, MEMORABILIA, SPILLE OLIMPICHE. COLLECTIONISM, OLYMPIC PINS (INTRODUCTORY)

Στο κλίμα των ημερών, έλεγα να συνεχίσω με κάτι γύρω από την Πολιτιστική Ολυμπιάδα, την «Ολυμπιακή παιδεία», την «Ολυμπιακή Εκεχειρία» και άλλα τέτοια ‘ανέκδοτα’ (= κατά συνθήκην Ψεύδη), αλλά η ωμή πραγματικότητα με τα τραγικά πολιτικοστρατιωτικά γεγονότα (με τα χιλιάδες θύματα από την εισβολή στην Οσετία) με κάνουν -παραδόξως- να διαλέξω κάτι πολύ ελαφρύτερο. Τά ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΑ ολυμπιακά προϊόντα. Και μάλιστα τα λεγόμενα «πίνς».

ΣΥΛΛΕΚΤΙΣΜΟΣ. ΟΛΥΜΠΙΑΚΑ ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ, ΚΑΡΦΙΤΣΕΣ («ΠΙΝΣ»)
Ο Συλλεκτισμός μού μοιάζει ανθρώπινη συμπεριφορά πολύ κοντά στην αποθησαύρισι υλικών αντικειμένων αξίας, και πρέπει να είναι πολύ παλιά συνήθεια. Στην αρχαιότητα αλλά και στα ύστερα χρόνια μέχρι και τον διαφωτισμό, πρέπει να ήταν προνόμιο των λίγων, και δή των ισχυρών της εξουσίας και του πλούτου. Στα νεότερα χρόνια, από την βιομηχανική επανάστασι και δώθε, έπαψε σταδιακά να είναι προνόμιο των πλουσίων αστών και τον 20ο αι. το είδαμε μέσα στον γενικευμένο δυτικό τρόπο ζωής τού καταναλωτισμού να εξελίσσεται σε μαζικό φαινόμενο.
Με την αναβίωσι των Ολυμπιακών Αγώνων οι απανταχού συλλέκτες απέκτησαν ένα νέο συλλεκτικό ενδιαφέρον. Προηγήθηκαν οπωσδήποτε τα παλαιότερα συλλεκτικά «χόμπυ», αυτά των Νομισμάτων και των Γραμματοσήμων.

Όμως ανάμεσα στα Αναμνηστικά των Ολυμπιακών Αγώνων άρχισαν σιγά σιγά, αλλά από τους πρώτους κι όλας Αγώνες, την εμφάνισί τους κάποια «αξεσσουάρ» των διαπιστευμένων κριτών και αθλητών που θα φτάσουν να γίνουν δημοφιλέστατα και περιζήτητα: οι Καρφίτσες Πέτου. Στην αρχή από ευτελή υλικά (χαρτόνι, ύφασμα) στην συνέχεια από κράματα φτηνού μετάλλου.
Για πολλά χρόνια ήσαν πραγματικές καρφίτσες ( για το πέτο όχι μόνο των ανθρώπων της διοργάνωσης, αλλά και των θεατών, ως αναμνηστικό), από την Ολυμπιάδα της Μόσχας γενικεύεται η χρήσι καρφιτσών …χωρίς την παραδοσιακή καρφίτσα. Στο πίσω μέρος τους ήταν εξοπλισμένες με ένα μικρό καρφάκι κολλημένο κάθετα στην επιφάνεια, που κούμπωνε με ένα μικρό μεταλλικό «σκουφάκι» σαν το παξιμάδι στην βίδα, με καλύτερα αποτελέσματα στην χρήσι: τα λεγόμενα, αγγλιστί, «πίνς».

Αριστερά στην φωτο: η πρώτη ρωσική ολυμπιακή καρφίτσα με το σύγχρονο κλείσιμο. (Στίς δύο πιο πάνω: μια άλλη με το παλιό σύστημα καρφιτσώματος).

Η ποιότητα κατασκευής τους κατά τις τελευταίες Ολυμπιάδες τελειοποιήθηκε, τα πίνς έγιναν κάποια στιγμή τα πιο συλλεκτικά προϊόντα των Αγώνων, αλλά, δυστυχώς, το όμορφο συλλεκτικό αυτό «χόμπυ» άρχισε να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης. Με κύρια υπεύθυνους τις κατασκευαστικές εταιρίες, αλλά και τις Ολυμπιακές Επιτροπές των κρατών στα οποία διοργανώθηκαν οι τελευταίες Ολυμπιάδες, οι ολυμπιακές καρφίτσες, ή, αν θέλετε, τα «πινάκια», άρχισαν να χάνουν την λάμψι τους.
Τελευταία (;) θύματα υπήρξαμε όσοι από μας «χάψαμε» τα παραμύθια των υπεύθυνων προώθησης των Ολυμπιακών Αναμνηστικών τής Αθήνας 2004.
THE ATHENS 2004 OLYMPIC PINS

Τα δοκιμασμένα από προηγούμενες Ολυμπιάδες ‘σλόγκαν’ που κάνανε λόγο για το «άθλημα των θεατών» (20 χρόνια πρίν, στο CALGARY, από την Κόκα-κόλα πλασαρίστηκε το χόμπυ της ανταλλαγής καρφιτσών ως «"number- one spectator sport"), επιστρατεύθηκαν σε βάρος μας με επιτυχία. Αποτέλεσμα: πληρώσαμε τα ακριβώτερα ‘πίνς’ στην ιστορία των Αγώνων (τα απλά «pins» τής Efsimon, η «Αθήνα 2004» μάς τα πούλαγε από 7,60 Ευρώ!- με αξία κατασκευής το πολύ 50-60 λεπτά). Ενώ, ταυτόχρονα, όπως αποδεικνύεται, αγοράζαμε τα λιγότερο αξιόπιστα από συλλεκτικής πλευράς.
Οι έμποροι των τουριστικών ειδών στο Μοναστηράκι από μια μέρα στην άλλη αυτοπροσδιορίστηκαν ειδικοί στις καρφίτσες (κάποιοι σεμνύνονταν και για την δυνατότητα παρέμβασης στην Efsimon για την επιλογή θεμάτων και υποβολή σχεδίων) και αναγορευόμενοι σε ειδικούς συλλέκτες, πλούτισαν. Καλή μπάζα έκαναν και όσοι διαχειρίζονταν (= πούλαγαν) τις καρφίτσες των χορηγών, (Coca-Cola, ΟΤΕ, ΕΛΤΑ, ΕΡΤ, Alpha Bank, ΔΕΛΤΑ κλπ) τις οποίες προμηθεύοντο ΔΩΡΕΑΝ!
Οι άνθρωποι του «marketing» εκμεταλλεύτηκαν ψυχρά και υπολογισμένα –ως συνήθως- την ευπιστία μας. Αυτή, σε συνδυασμό και με μια αρνητική πλευρά των συλλεκτικών «χόμπυ», την απληστία του κέρδους από την μεταπώλησι του συλλεκτικού αντικειμένου, μας τιμώρησε παραδειγματικά.
Θυμάστε τα διαφημιστικά κείμενα στα φυλλάδια προώθησης των «pins»;
«Οι καρφίτσες που αγοράζετε σήμερα σύντομα θα γίνουν σπάνιες και δυσεύρετες. Αναζητήστε στο πίσω μέρος του pin, τον αριθμό τεμαχίων στον οποίο κυκλοφορεί. Αν έχει εκδοθεί σε λιγότερα από 25.000 τεμάχια σημαίνει ότι είναι εξαιρετικά συλλεκτικό γιατί τα τεμάχια αυτά προορίζονται για όλο τον κόσμο. Καταλαβαίνετε πόσο σπάνιο είναι ένα pin που εκδίδεται σε 1.000, 4.000, ή 7.000 τεμάχια! Μόλις το εντοπίσετε, βιαστείτε να το αγοράσετε γιατί πολύ σύντομα κάποιοι θα σας προσφέρουν πολλά χρήματα για να το αποκτήσουν!»
Αποδείχθηκαν χονδροειδή ψέματα. Μόνο τους επίσημα εγγεγραμμένους συνδρομητές-συλλέκτες της τριετίας 2002-2004 ενός «συλλεκτικού κλάμπ» να υπολογίσουμε (κατά δήλωσι της «Εύσημον Συλλογές», στο Official Pin Collector’s Club 2004 ήσαν πάνω από 3000), πώς εξηγείται μετά την λήξι των Αγώνων να υπάρχουν αδιάθετα δεκάδες και εκατοντάδες πινάκια με «τιράζ» μικρότερο απο 2000, 1500, για να μην πούμε και για τα κάτω απο 1000;

Πολύ απλό: το αναγραφόμενο τιράζ ήταν (στις περισσότερες περιπτώσεις) ΨΕΥΤΙΚΟ. Πόσο είναι το πραγματικό ποιος το γνωρίζει; Η εξαπάτησί μας ήταν πλήρης. Όταν κάποιοι από μας την τελευταία χρονιά συνειδητοποιήσαμε τί συμβαίνει και πόσες χιλιάδες σχέδια καρφιτσών έριξε επιπλέον η «Αθήνα 2004» μέσω της Efsimon στην αγορά, ήταν αργά. Η πλήρης Συλλογή (στα Athens 2004 pins) αποδείχτηκε ουτοπία. Έχουμε διπλά (και τριπλά καμμιά φορά) στα συρτάρια μας, για τα …εγγόνια μας.
Με συνοπτικές διαδικασίες κανα μήνα μετά και τους Παρα-Ολυμπιακούς, η «Efsimon Συλλογές» έκλεισε. Το ίδιο αθόρυβα διαλύθηκε το “μαγαζάκι” του Official Pin Collector’s Club 2004 (όπως και του “Collector’s pin Club”της Coca-Cola – είχαμε πληρώσει και την συνδρομή μας…) Ματαίως θα αναζητήσετε και το http://www.efsimon.gr/.

Η πληθωριστική παραγωγή (αποτέλεσμα της απληστίας των οικονομικών συμφερόντων καί στο συλλεκτικό αυτό προϊόν) οδηγεί το όμορφο και ψυχαγωγικό αυτό χόμπυ σε αναπόφευκτη παρακμή.
Παρ’ όλ’ αυτά εμείς, ρομαντικά αμετανόητοι για τις επιλογές μας, θα επανέλθουμε –Θθ- με περισσότερες πληροφορίες και ενημέρωσι για τα γενικά χαρακτηριστικά τού συλλεκτικού αυτού «χόμπυ» που μας συντρόφεψε για 3-4 Ολυμπιάδες και με προσωπικές παρατηρήσεις-απόψεις ειδικά για τις Ολυμπιακές καρφίτσες των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004.