Δευτέρα 28 Απριλίου 2008

"TRADUCTIO LATINA" E LA TRADUZIONE ITALIANA : Ο ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΛΑΤΙΝΙΣΤΙ & ΙΤΑΛΙΣΤΙ

Christus Resurrexit !
Επανέρχομαι στο θέμα των μεταφράσεων της ευαγγελικής περικοπής του εσπερινού της Αγάπης και ως συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης (κι απαραίτητη προϋπόθεσι για την ολοκλήρωσί της) παρουσιάζω το πρωτότυπο ελληνικό κείμενο, Επιλέγω μια μορφή παρουσίασης όχι κατά τον συνήθη πεζό κειμενικό τρόπο, αλλά σε κάπως μοντέρνα "ποιητική" γραφή, αφού, ως γνωστόν, τα κείμενα της Καινής Διαθήκης πρωτίστως (η ευαγγελική, αλλά και η αποστολική περικοπή ) διαβάζονται στην ορθόδοξη παράδοσί μας με τον «λογαοιδικό» τρόπο (λόγος + ωδή), δηλαδή ημίψαλτα (με αυτόν τον τρόπο καθίσταται και αρκετά εύκολη η αντιπαραβολή με την «ομηρική μετάφρασι» που παρουσιάσαμε στην προηγούμενη ανάρτησι):

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

19 Οὔσης οὖν ὀψίας τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ
τῇ μιᾷ σαββάτων,
καὶ τῶν θυρῶν κεκλεισμένων
ὅπου ἦσαν οἱ μαθηταὶ συνηγμένοι
διὰ τὸν φόβον τῶν Ἰουδαίων,
ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον,
καὶ λέγει αὐτοῖς·
Εἰρήνη ὑμῖν.
20 καὶ τοῦτο εἰπὼν
ἔδειξεν αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ τὴν πλευρὰν αὐτοῦ.
ἐχάρησαν οὖν οἱ μαθηταὶ
ἰδόντες τὸν Κύριον.

21 εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς πάλιν·
Εἰρήνη ὑμῖν.
καθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ,
κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς.
22 καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐνεφύσησε καὶ λέγει αὐτοῖς·
Λάβετε Πνεῦμα ἅγιον·
23 ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς,
ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται.

24 Θωμᾶς δὲ εἷς ἐκ τῶν δώδεκα
ὁ λεγόμενος Δίδυμος,
οὐκ ἦν μετ᾿ αὐτῶν ὅτε ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς.
25 ἔλεγον οὖν αὐτῷ οἱ ἄλλοι μαθηταί·
Ἑωράκαμεν τὸν Κύριον.
ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς·
Ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων,
καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων,
καὶ βάλω τὴν χεῖρά μου εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ,
οὐ μὴ πιστεύσω.

Η ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΙ
Evangelium secundum Ioannem 20. 19-25
Χωρίς να θίξουμε εδώ το μεγάλο ιστορικό-θεολογικό ζήτημα της μετάφρασης του Ευαγγελίου σε εθνικές ή άλλες νεότερες γλώσσες, να υπενθυμίσουμε την μεγάλη ευλογία για την πολιτισμική μας παράδοσι που απορρέει από το ότι η πρωτότυπη γλώσσα των βιβλίων της Καινής Διαθήκης είναι η «γλώσσα των θεών», η Ελληνική.
Βεβαίως από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, μεσούσης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ήταν φυσικό να επιχειρηθούν και μεταφράσεις στην επίσημη γλώσσα τού παγκοσμιοποιημένου κράτους, την λατινική. Στο παρακάτω κείμενο η λατινική μετάφρασι της ευαγγελικής περικοπής του Εσπερινού της Αγάπης είναι από την για αιώνες αποδεκτή από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έκδοσι, την λεγόμενη Βουλγκάτα (Vulgata Εditio). H Vulgata (λαϊκή, δημώδης, κοινή, του λαού ) φέρει την έγκυρότατη υπογραφή του Αγίου Ιερωνύμου, ο οποίος προς το γήρας (αρχές 5ου αι.) ανέλαβε επιτυχώς να γράψη στην καθομιλούμενη λατινική γλώσσα της εποχής ολόκληρη την Αγία Γραφή. Το έργο του, αποτέλεσμα και της ευρυμάθειάς του, ξεπέρασε σε σημασία τις αρχαίες λατινικές μεταφράσεις τής Βίβλου (Vetus Latina).
[Biblia Sacra Vulgata] Vg
19 cum esset ergo sero die illo
una sabbatorum
et fores essent clausae
ubi erant discipuli propter metum Iudaeorum
venit Iesus et stetit in medio
et dicit eis pax vobis.
20 et hoc cum dixisset
ostendit eis manus et latus
gavisi sunt ergo discipuli viso Domino.

21 dixit ergo eis iterum
pax vobis
sicut misit me Pater et ego mitto vos.
22 hoc cum dixisset insuflavit
et dicit eis accipite Spiritum Sanctum.
23 quorum remiseritis peccata remittuntur eis
quorum retinueritis detenta sunt.

24 Thomas autem unus ex duodecim
qui dicitur Didymus non erat cum eis
quando venit Iesus.
25 dixerunt ergo ei alii discipuli
vidimus Dominum
ille autem dixit eis
nisi videro in manibus eius figuram clavorum
digitum meum in locum clavorum
et mittam manum meam in latus eius non credam.
Δήτε την περικοπή και ως άσκησι για σπουδαστές της λατινικής σε αγγλόφωνη ιστοσελίδα: http://bible.bestlatin.net/passio/john11.htm
Το κείμενο (κι ολόκληρο το 20 κεφάλαιο του κατά Ιωάννη Ευαγγελίου) λατινικά, αλλά και σε αγγλική μετάφρασι:
http://www.newadvent.org/bible/joh020.htm


Ελληνικό Ινστιτούτο Βενετίας

Μάρκος Μπαθάς (1498-1578)
Instituto di studi Byzantini e Neogreci di Venezia


ΚΑΙ ΙΤΑΛΙΚΑ
Vangelo secondo Giovanni: capitolo 20; 19-25
Ο πειρασμός είναι πολύ μεγάλος για να αρνηθώ να συμπεριλάβω και την Ιταλική μετάφρασι:
Testo in Italiano (it), Conferenza Episcopale]

19 Quella sera stessa, cioè quella domenica,
dopo che le porte della casa
dove stavano i discepoli
erano state sbarrate per paura dei Giudei,
ecco che Gesù stava in mezzo a loro.
«Pace a voi!»
li saluto, 20 detto questo mostro loro le mani ed il fianco.
Che gioia per i discepoli rivedere il loro Signore!

21 Gesù ripeté:
«Pace a voi!
Come il Padre ha mandato me, anch'io mando voi».
22 Poi soffio' su di loro, dicendo:
«Ricevete lo Spirito Santo.
23 A chi perdonerete i peccati, saranno perdonati,
a chi non li perdonerete, non saranno perdonati».

24 Quando Gesù si presento' a loro,
Tommaso detto il «Gemello»,
uno dei dodici, non era presente.
25 Gli altri gli riferirono:
«Abbiamo visto il Signore!»
Quello pero' rispose:
«Se non vedo nelle sue mani il segno dei chiodi
e non ci metto dentro il dito
e non tocco con la mano il suo fianco, non ci credero'!»
΄Οποιος ενδιαφέρεται να 'δή το κατα Ιωάννη 20 σε αρχείο παρουσίασης ας πάη: http://www.micromedia.unisal.it/Evangelizzazione/05Eva98.zip
Nell' idirizzo di sopra si puo' trovare interessanti presentazzioni di tutti i testi evangelichi in archivi pps.

Δεν υπάρχουν σχόλια: