Για την καθιέρωσι της εορτής των τριών Μικρασιατών Αγίων, του Βασίλειου από την Καισάρεια, του Γρηγόριου από την Αριανζό, και του Ιωάννη γνωστότερου ως Χρυσοστόμου και την από κοινού προς το πρόσωπό τους τιμή προ 900 ετών ως Τρείς Ιεράρχες, έχουμε ήδη κάτι ψελλίση.Πολλά θα μπορούσε κανείς, φυσικά, να προσθέση. Το μέγεθος της αγνοίας μας, μαζί και το μορφωτικό έλλειμμα της κοινωνίας μας είναι μέγα. Παράλληλα διαπιστώνουμε πως από κοντά με την κρατούσα εθιμοτυπική-επιδερμική αντίληψι σχετικά με τους 3 Ιεράρχες ως προστατών των γραμμάτων και της παιδείας έχουν ‘πλασαριστεί’ και ένα σωρό άλλες. Κάποιες από άγνοια, κάποιες από προκατάληψι ή εμπάθεια. Από χρόνια η νεοελληνική ελαφρότητα και ακηδία αφήνει μαζί με άλλες πολύτιμες ιστορικές παρακαταθήκες και τις γιγάντιες αυτές μορφές παραπεταμένες μέσα σε ένα αραχνιασμένο περιβάλλον συμβατικότητας και συντηρητισμού.
Στην σημερινή ευκαιρία με την ελπίδα να συμβάλουμε κάπως στο να διαλυθή κάποιο από τα τόσα συνήθη στερεότυπα που τείνουν να επικρατήσουν σε βάρος των μεγάλων μας Πατέρων, διαλέξαμε ένα πεζό κείμενο του αγαπημένου και λίγο γνωστότερου σε μας Γρηγορίου του Θεολόγου.Στο κείμενο αυτό που ακολουθεί, απόσπασμα από τον 37ο λόγο του με θέμα την μοιχεία ο Γρηγόριος κλήθηκε ν΄απαντήση σε ερώτημα για την αντιμετώπισι των γυναικών που διαπράττουν συζυγική απιστία από το εθιμικό δίκαιο και τον νόμο.
Ο Ιεράρχης δεν περιορίζεται να παρουσιάση απλώς την θεολογική θέσι της Εκκλησίας. Παίρνει προσωπική θέσι στο ευρύτερο κοινωνικό πρόβλημα και [1700 χρόνια πριν απο την νεοελληνική ...ανακάλυψι νεόκοπων πολιτικών πως "το νόμιμο δεν είναι και ηθικό" ] διακηρύσσοντας σθεναρά την ισοτιμία ανδρών-γυναικών, όχι μόνο αντιτίθεται στην μεροληψία της ανδροκρατούμενης κοινωνίας, αλλά με παρρησία στρέφεται ευθέως και κατά του νόμου.
Εκκινώντας από την χριστιανική πνευματική αρχή αρθρώνει τολμηρό λόγο κατά του ισχύοντος τότε νομοθετικού συστήματος:
«Ου δέχομαι ταύτην την νομοθεσίαν…»
ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
«Ου δέχομαι ταύτην την νομοθεσίαν, ουκ επαινώ την συνήθειαν. Άνδρες ήσαν οι νομοθετούντες, δια τούτο κατά, γυναικών η νομοθεσία. επεί και τοις πατράσιν υπ’ εξουσίαν δεδώκασι τα τέκνα, το δε ασθενέστερον, αθεράπευτον είασαν.
Θεός δέ ουχ ούτως΄ αλλά, «Τίμα τόν πατέρα σου καί τήν μητέρα σου», ήτις εστιν εντολή πρώτη, «ίνα εύ σοι γένηται», εν επαγγελίαις κειμένη[...]. Οράτε τό ίσον τής νομοθεσίας. Είς ποιητής ανδρός καί γυναικός, είς χούς αμφότεροι, εικών μία, νόμος είς, θάνατος είς, ανάστασις μία. Ομοίως εξ ανδρός καί γυναικός γεγόναμεν΄ έν χρέος παρά τών τέκνων τοίς γονεύσι οφείλεται. πώς ουν συ σωφροσύνην μεν απαιτείς, ουκ αντεισφέρεις δε; Πώς, ό μη δίδως, αιτείς; Πώς, ομότιμον σώμα ών, ανίσως νομοθετείς; Ει δέ τά χείρω σκοπείς΄ ήμαρτεν η γυνή, τούτο καί ο Αδάμ΄ αμφοτέρους ο όφις ηπάτησεν. Ου τό μέν ασθενέστερον ηυρέθη, τό δέ ισχυρότερον. Αλλά τά βελτίω λογίζη; αμφοτέρους σώζει Χριστός τοίς πάθεσιν. Υπέρ ανδρός σάρξ εγένετο; τούτο καί υπέρ γυναικός.»
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ, Λόγος ΛΖ΄6-7)
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΙ
"Δεν αποδέχομαι αυτούς τους νόμους και καταδικάζω αυτήν την συνήθεια.
Αφού εκείνοι που φτιάξαν τους νόμους ήσαν άνδρες, γι’ αυτό και η νομοθεσία είναι κατά των γυναικών. Μέχρι και τα παιδιά τα δώσανε στην εξουσία του πατέρα, ενώ αφήσανε χωρίς καμμιά φροντίδα το πιο ασθενές μέρος.
Ο Θεός δεν τά’ πε έτσι όμως, αλλά: «Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου για να ευτυχήσης» που είναι και η πρώτη εντολή βαλμένη στην διαθήκη (…)
Βλέπετε το ισότιμο της (θείας) νομοθεσίας. Ένας ο πλάστης του άνδρα και της γυναίκας, ένα χώμα και οι δυό τους, μία εικόνα, ένας νόμος, ένας θάνατος μία ανάστασι.
Με τον ίδιο τρόπο έχουμε γεννηθή από άνδρα και γυναίκα, την ίδια υποχρέωσι οφείλουν τα παιδιά στους γονείς τους.
Πώς εσύ, λοιπόν, απαιτείς συζυγική πίστι από την γυναίκα σου, ενώ με την σειρά σου δεν την προσφέρεις; Πώς ζητάς αυτό που δεν δίνεις; Πώς βάζεις νόμους με πνεύμα ανισότητας, ενώ είσαι ισότιμος;
Αν θέλης να εξετάσουμε και τα χειρότερα, σκέψου κι αυτό: αμάρτησε η Γυναίκα; Το ίδιο και ο Αδάμ. Αμφότερους τους εξαπάτησε ο όφις. Δεν αποδείχθηκε το ένα φύλο πιο ασθενές και το άλλο πιο ισχυρό.
Να υπολογίσουμε και τα καλύτερα;
Ο Χριστός μας σώζει αμφότερους με τα (άγια) πάθη του. Σαρκώθηκε για τον άνδρα; Το ίδιο και για την γυναίκα!"
Γ. Ν., Λόγος 37 6-7
Αλήθεια , μήπως οι Ιεράρχες μας ευρισκόντουσαν στην πρωτοπορία των κοινωνικών αγώνων της εποχής τους, ο δε Αριανζηνός μέγας Θεολόγος και λογοτέχνης Ιεράρχης, μήπως θα έπρεπε να προστεθή στους προφήτες του φεμινιστικού κινήματος;
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου