ΝΙΚΟΣ ΞΥΛΟΥΡΗΣ: 30 ΧΡΟΝΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙ ΑΠ’ ΤΑ ΑΝΩΓΕΙΑ. 1+3 Τραγούδια. Nikos Xilouris; 30 anni senza la sua voce. 1+3 canzoni al suo anniversario

Για τον ελληνόψυχο λεβεντονιό της Κρήτης έχουμε ξαναγράψη κάτι. Ο μέγας νεοέλληνας τραγουδιστής Νίκος Ξυλούρης μεσουρανούσε στο καλλιτέχνικό στερέωμα όταν έμαθε ότι ασθενούσε ανίατα από την επάρατο νόσο. Τελικά μετά από σκληρή μάχη νικήθηκε από τον Χάρο σαν τον Διγενή Ακρίτα στα μαρμαρένια Αλώνια. Ήταν η 8η Φεβρουαρίου 1980 στο αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιώς…
Επ’ ευκαιρία της χθεσινής αυτής επετείου από την αναχώρησί του από αυτόν τον κόσμο τον γλυκό-πικρό περιοριζόμαστε να αναφέρουμε δυό λόγια, τα οποία εν τω μεταξύ άλλοι έγραψαν και πολύ καλύτερα από εμάς για την ευλογημένη του παρουσία στην καλλιτεχνική παιδεία της γενιάς μας.
Ποτέ άλλοτε καλλιτέχνης, που συνέδεσε το όνομά του με την παραδοσιακή μουσική, δεν κατάφερε να ξεφύγει από τα στενά δεσμά του είδους και να γνωρίσει την πανελλαδική αποδοχή. Ο Νίκος Ξυλούρης, χάρη στο ταλέντο και στον οίστρο του, έκανε αγαπητό το κρητικό ιδίωμα από το Ηράκλειο μέχρι την Αλεξανδρούπολη. Ποτέ άλλοτε τραγουδιστής δεν πέρασε από το δημοτικό τραγούδι στο λόγιο, όχι μόνο χωρίς απώλειες, αλλά, αντίθετα, με δάφνες γενικής αναγνώρισης, συμπάθειας και δικαίωσης. Μέσα σε μια δεκαετία, κάλυψε τεράστια ποσότητα έργου υψηλής ποιότητας και καθολικής παραδοχής. Τραγούδησε Μαρκόπουλο, Ξαρχάκο, Χάλαρη, Λεοντή, Κόκκοτο, Ανδριόπουλο, Ανδρεόπουλο, Γκάτσο, Γεωργουσόπουλο, Σεφέρη, Σολωμό, Κινδύνη, Ρίτσο, Φέρρη κ.ά. Κυριολεκτικά, δέσποσε τη δεκαετία του ‘70, σηκώνοντας στις πλάτες του το προοδευτικό τραγούδι τα χρόνια της δικτατορίας και στις αρχές της μεταπολίτευσης.

ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΜΕ ΕΝΑ ΣΥΝ ΤΡΙΑ (ΑΝΤΙ 133) ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Α΄. Νίκος Ξυλούρης - "Τα λόγια και τα χρόνια τα χαμένα (live)" [Πρόκειται για το ομώνυμο τραγούδι που έγραψε ο Μάνος Ελευθερίου και μελοποίησε ο Γιάννης Μαρκόπουλος (βλ. άλμπουμ «Θητεία», το 1974) και τραγούδησε με σχεδόν αξεπέραστο ύφος ο Χαράλαμπος Γαργανουράκης].



1. Νίκος Ξυλούρης , Χρύσανθος - "του θάνατου παράγγειλα" [(Ο Ψαρονίκος μαζί με τον πόντιο αοιδό Χρύσανθο Θεοδωρίδη, δυο αθάνατες φωνές, τραγουδάνε σε στίχους Γιάννη Κακουλίδη και μουσική: Χριστόδουλου Χάλαρη)]




Και οι στίχοι:


Του Θάνατου παράγγειλα
του Χάρου παραγγέλνω
Του Θάνατου παράγγειλα
του Χάρου παραγγέλνω
Ανάθεμά σε Χάροντα
και μια κατάρα στέλνω
Και λέω της χαρόντισσας
Στα χαροπαίδια λέω
Και λέω της χαρόντισσας
Στα χαροπαίδια λέω

Ρούχο 'χω πράσινο
είναι αφόρεγο
Φορώ το και γελώ σε
Άρτος στο χέρι μου
είναι Επτάζυμος
Τρώγο το και θωρώ σε

Και λέω τις χαρόντισσας
Στα χαροπαίδια λέω
Ανάθεμά σας όφιδες
Και άλλο πια δεν κλαίω
Του Θάνατου παράγγειλα
Του Χάρου παραγγέλνω
Ανάθεμά σε Χάροντα
Και μια κατάρα στέλνω
Του Θάνατου παράγγειλα
Του Χάρου παραγγέλνω
Και λέω της χαρόντισσας
Στα χαροπαίδια λέω


2. Erotokritos. "Ta thlivera mantata ( Τα θλιβερά μαντάτα)"[Είναι κάποιοι άνθρωποι που την παράδοσι την έχουν μέσ' στις φλέβες. Εδώ ο Ξυλούρης σε μια εκτέλεσι ενός αποσπάσματος απο το έμμετρο μυθιστόρημα -και μνημείο της λογοτεχνίας μας- του Βιτσέντζου Κορνάρου. Ο Ερωτόκριτος τραγουδιέται για αιώνες στην Κρήτη και σαν ριζίτικο]




3. Νικος Ξυλουρης - "Αυτον τον κοσμο τον καλο" [...]