Ο Κάλβος για την καταστροφή των Ψαρών (21-22 Ιουνίου 1824). 199 Anni dalla distruzuione di Psara (21 Giugno 1824); con un brano dalle Odi di Andrea Calvos)

 

 (…Massacro di migliaia di greci nel giugno 1824 da parte delle truppe turco-egiziane…) 

199 χρόνια απο την καταστροφή των Ψαρών. Η συλλογική μνήμη φθίνει... Οι ταγοί (και στα δύο ελεύθερα ελληνικά κράτη) σε ίδια και χειρότερη κατάστασι ετεροπροσδιοριζόμενης -αν όχι ξενοκρατούμενης-- νοοτροπίας με τους περισσότερους πολιτικούς του Αγώνα... Οι εθνικές αξίες κατασυκοφαντημένες πήγαν στα αζήτητα.

 Μαζί τους και η πατριωτική φωνή των ποιητών. Και (κατ' εξοχήν στα αζήτητα της νεοελληνικής "παιδείας") οι  φλογεροί στίχοι του Κάλβου... 

ΕΙΣ ΨΑΡΑ

(...)

 

Μία βοὴ σηκώνεται,

μία μόνη ἐπιθυμία,

καὶ ὡσὰν ἀκτίνα οὐράνιος,

ὡς φλόγα εἰς δάση εὐάνεμα

καίει τὰς καρδίας.

 

«Ὑπὲρ γονέων καὶ τέκνων,

»ὑπὲρ τῶν γυναικῶν,

»ὑπὲρ πατρίδος πρόκειται

»καὶ πάσης της Ἑλλάδος

»ὅσιος ἀγῶνας.

 

»Θαλπτήριον τῆς ἡμέρας

»φῶς, διὰ πάντοτε χαῖρε·

»καὶ σεῖς ὁποὺ εὐφραίνετε

»μὲ φωνὴν ἠδυόνειρον

»τῆς γῆς τὰ τέκνα,

 

»Χαίρετ᾿ ἐλπίδες. - Ἦλθε

»τῆς Ἄγαρ τὸ ὑπερήφανον

»σπέρμα· ἐπάνω εἰς τὰς ὄχθας

»τῶν Ψαρῶν, ἀλαλάζον

»σφόδρα, κατέβη.

 

»Ὦ πατρίς, τὴν ἑκούσιον

»δέξου θυσίαν»... -Αστράπτει.-

Σεισμὸς πολέμου ἀκούεται.

Ὑπὸ τύμβον ὑψήνορα

ἥρωες κοιμῶνται.

 

Ἐπὶ τὸ μέγα ἐρείπιον

ἡ Ἐλευθερία ὁλόρθη

προσφέρει δύο στεφάνους·

ἕν᾿ ἀπὸ γήινα φύλλα,

κ᾿ ἄλλον ἀπ᾿ ἄστρα. 

 

Ανδρέας Κάλβος, Λυρικά, Ωδή "ΕΙΣ ΨΑΡΑ", στροφές 19 – 24, στ. 91-120 - κριτ. έκδ. Filippo Maria Pontani, Ίκαρος, Αθήνα 1988