Η Ύλη (και βασικές οδηγίες διδασκαλίας) του μαθήματος της Ιστορίας στην Α΄ Λυκείου.

 Για την τύχη του μαθήματος της Ιστορίας κατά τα τελευταία χρόνια (βασει της δικής μου διδακτικής εμπειρίας) σε κάποια Λύκεια καθώς και την ανεπάρκεια του σχετικού εγχειριδίου (της Α΄Λυκείου : «Θού Κύριε…»!) ίσως γράψω άλλη φορά.  Τώρα ας περιοριστώ στην αναδημοσίευσι της επίσημης ανακοίνωσης του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με την διδακτέα / εξεταστέα Ύλη του μαθήματος, του εφετινού σχολικού έτους.

............................................... 

ΔΙΔΑΚΤΕΑ / ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Α΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Η εξεταστέα ύλη στο μάθημα της Ιστορίας της Α΄ Τάξης του Ημερήσιου και Εσπερινού

Γενικού Λυκείου [άρθρο 9 «Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας» του ν.

4692/2020 (Α΄111)], με βάση το σχολικό βιβλίο του Α. Μαστραπά, Ιστορία του Αρχαίου

Κόσμου: Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του

Ιουστινιανού, ΙΤΥΕ-«ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ», είναι η ακόλουθη:

Ι. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΓΓΥΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

2. Η Αίγυπτος (2.1 Η χώρα, 2.2 Οικονομική, κοινωνική και πολιτική οργάνωση, 2.4 Ο

πολιτισμός)

ΙΙ. ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ

1. Ελληνική προϊστορία

1.2. O Mυκηναϊκός πολιτισμός

2. Η αρχαία Ελλάδα (από το 1100 ως το 323 π.Χ.)

2.1. Ομηρική εποχή (1100-750 π.Χ.), [εκτός από την ενότητα Οι μετακινήσεις (11ος-9ος αι.

π.Χ.)], Ο πρώτος ελληνικός αποικισμός, Οικονομική, κοινωνική και πολιτική οργάνωση, Ο

πολιτισμός

2.2. Αρχαϊκή εποχή (750-480 π.Χ.)

2.3. Κλασική εποχή (480-323 π.Χ.) : το εισαγωγικό τμήμα και οι υποενότητες: Η συμμαχία

της Δήλου - Αθηναϊκή ηγεμονία, Η εποχή του Περικλή, ο Πελοποννησιακός πόλεμος (431-

404 π.Χ.), Η κρίση της πόλης-κράτους, Η πανελλήνια ιδέα, Ο Φίλιππος Β΄ και η ένωση των

Ελλήνων, Το έργο του Μ. Αλεξάνδρου, Ο πολιτισμός

ΙΙΙ. ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

1.2. Τα χαρακτηριστικά του Ελληνιστικού κόσμου (Οι υποενότητες: Τα βασίλεια της

Ανατολής, Τα βασίλεια του Ελλαδικού χώρου, Οι πόλεις–κράτη, Οι συμπολιτείες δεν

συμπεριλαμβάνονται στην εξεταστέα ύλη)

2. Ο ελληνιστικός πολιτισμός (Η ενότητα 2.6 Οι τέχνες δεν συμπεριλαμβάνεται στην

εξεταστέα ύλη)

IV. Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ. ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

3.3 Η ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της

3.4 Η συγκρότηση της Ρωμαϊκής πολιτείας-Res publica

V. OI MEΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ

2. Οι συνέπειες των κατακτήσεων

2.2 Οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες

VI. Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ (1ος αι. π.Χ. – 3ος αι. μ.Χ.)

1. Η περίοδος της ακμής (27 π.Χ. – 193 μ.Χ.)

1.1 Η εποχή του Αυγούστου (27 π.Χ. – 14 μ.Χ.): Η ισχυροποίηση της κεντρικής εξουσίας, Το

πολίτευμα και οι στρατιωτικές μεταρρυθμίσεις

1.2 Οι διάδοχοι του Αυγούστου (14 – 193 μ.Χ.): Το εισαγωγικό τμήμα, Η διοίκηση και το

δίκαιο

2. Η κρίση της αυτοκρατορίας τον 3ο αι. μ.Χ.

2.1 Η κρίση του αυτοκρατορικού θεσμού

2.2 Η οικονομική κρίση

2.3 Η κοινωνική κρίση

VII. H ΥΣΤΕΡΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ (4ος - 6ος αι. μ.Χ.)

1. Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4ος-5ος αι. μ.Χ.)

1.1. Ο Διοκλητιανός και η αναδιοργάνωση της αυτοκρατορίας

1.2. Μ. Κωνσταντίνος: Εκχριστιανισμός και ισχυροποίηση της ρωμαϊκής Ανατολής

1.4. Ο εξελληνισμός του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους

1.5. Η μεγάλη μετανάστευση των λαών. Το τέλος του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους (Μόνο την

υποενότητα Το τέλος του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους)

2. Η εποχή του Ιουστινιανού (6ος αι. μ.Χ.)

2.2 Η ελληνοχριστιανική οικουμένη

...............................................................

[Σ.Σ. Αυτά, τα ...ολίγα! Αλλά, ας συμπεριλάβουμε στην ανάρτησι και τις "Οδηγίες Διδασκαλίας" για να συμπληρωθή το καρέ] 

Οδηγίες Διδασκαλίας του μαθήματος IΣΤΟΡΙΑ Α΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου

 Ο/Η διδάσκων/-ουσα παρουσιάζει αναλυτικά τα προς εξέταση φαινόμενα και έχει ακόμα τη δυνατότητα να παρουσιάσει με συνοπτικό τρόπο ιστορικά φαινόμενα από την ύλη που δεν εξετάζεται, για να καλύψει ενδεχόμενα κενά της γνώσης, ώστε οι μαθητές και οι μαθήτριες να κατανοούν την ιστορική συνέχεια.

 Καλό είναι από την αρχή της σχολικής χρονιάς να γίνει προγραμματισμός για τη διδασκαλία των εξεταζόμενων ενοτήτων και συνιστάται συνεργασία των διδασκόντων το μάθημα στην ίδια σχολική μονάδα, με σκοπό την επιτυχή διαχείριση της ύλης και την αποτελεσματικότητα στη διδασκαλία της.

 Η διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας δεν αποκλείει την αφήγηση, δεν μπορεί όμως να περιορίζεται μόνο σε αυτή, απαραίτητο είναι να εφαρμόζονται και άλλες διδακτικές μέθοδοι, όπως ο κατευθυνόμενος διάλογος, η διερεύνηση, η ομαδοσυνεργατική. Η διερευνητική μέθοδος, που μπορεί να επιτευχθεί ατομικά ή και σε ομάδες, όχι μόνο επικυρώνει στη σκέψη των μαθητών και των μαθητριών τη λειτουργία της Ιστορίας ως επιστήμης, αλλά και τους οδηγεί σε προσωπική επαφή με τα τεκμήρια του γνωστικού αντικειμένου, δηλαδή τις πηγές.

(...)