«Τρίτης Διαδικτυακής Προσευχής γενόμενα...» (Γράφει ο Γ. Κ. Σοϊλεμέζης) Reportage relativo alla nostra terza preghiera online (con il canone della Risurrezione ed altri testi di padri della Chiesa); di George C. Soilemezis

Διαδικτυακής συντροφιάς γενόμενα... 

Τρίτη διαδικτυακή συνάντηση/προσευχή εν καιρώ πονηρώ και εν μέσω πολλών Παγκοσμίων πρωτοφανών κρατικών αποφάσεων καθώς και αναιμάκτου επιβολής στέρησης τού πανανθρωπίνου Αγαθού τής ελευθερίας και βούλησης... 
Ἡ συντροφιά αυτήν την φορά (προχθές Σάββατο, απόγευμα) ήταν μικρότερη, (ἡ απουσία σας, φίλοι του Ιστολογίου και του Συλλόγου, αισθητή), εμείς ὡς είχαμε υποσχεθεί κάναμε πράξη για τρίτη φορά το εγχείρημα (“project”) «Μεθ’ ἡμών ὁ Θεός…». Αυτή την φορά με αναστάσιμη διάθεση:
Αντί για Εσπερινό ή συνηθισμένο Μικρό Απόδειπνο, προσευχηθήκαμε ψάλλοντας και διαβάζοντας τον Αναστάσιμο Κανόνα!
Ὁδηγός και συντονιστής ὁ Γιώργος Φραντζής. 
Αναγνώστες: Αλέξανδρος Σοϊλεμέζης, Δημήτρης Προβελέγγιος, Ευρυβιάδης Κωνσταντινίδης και ὁ γράφων... 
Επιπλέον συμπεριλάβαμε ὡς αναγνώσματα και εκ περιτροπής, ὁπως συνηθίζουμε, διαβάσαμε γνωστά και μή αναστάσιμα κείμενα, ποιήματα και ευχές (Ιωάννου Χρυσοστόμου και Γρηγορίου του Θεολόγου).

Στο τέλος, όπως πάντα, ακολούθησε ελεύθερος διαδικτυακός διάλογος με σχόλια, προτάσεις, ιδέες ακόμα και αναζήτηση μελλοντικών θεμάτων πρός συζήτηση. 
Εκφράσαμε και την ελπίδα μας για συνέχιση και διεύρυνση της εξ αποστάσεως παρέας… 

Καλή μας συνέχεια! 

Γεώργιος Κ. Σοϊλεμέζης

Καθ’ οδόν προς την Διακοσιετηρίδα: Για την Μάχη στην Αλαμάνα και την θυσία τού Αθανάσιου Διάκου (κείμενο: Σαρ. Καργάκου). Avvicinandosi all'anniversario di duecento anni dall’ Indipendenza; Alamana 22.04.1821: Il sacrificio di Atanasio Diakos (testo di S.Kargakos)

Ευχαριστώ τον αδελφό μου Γιώργο για την ιδέα και την αποστολή του σχετικού υλικού.

....................................

Ἀθανάσιος Διάκος, 22-24 Απριλίου 1821, Αλαμάνα.

[...] Ὁ Ὁμέρ Βρυώνης χώρισε τή δύναμή του σέ τρία µέρη. [...] Τό σχέδιό του πέτυχε ἀπολύτως. Ὁ Δυοβουνιώτης, ἀποκλεισμένος στό Δέμα, δέν προσέφερε καμμιά συνδρομή. Στή Χαλκομάτα ἔγινε σύγκρουση φοβερή ἀλλά ὁ Πανουργιᾶς τραυματίστηκε βαρειά καί οἱ ἄνδρες του µαζί µέ τούς λοιπούς καπετάνιους ὑποχώρησαν. Τότε εἶναι πού οἱ Τοῦρκοι ἀποκεφάλισαν τόν τραυματισµένο δεσπότη Σαλώνων Ἠσαΐα,[...] τόν ἀδελφό του ἱερομόναχο Παπαγιάννη κι ἕναν ἀνεψιό του. [...] Ὕστερα ὁ Ὁμέρ Βρυώνης ἔσμειξε τίς δυνάµεις του µέ αὐτές τοῦ Κιοσέ Μεχμέτ καί µαζί ἔρριξαν µιά δύναµη 8.000 ἀνδρῶν ἐναντίον τῆς δυνάµεως τοῦ Διάκου στήν Ἀλαμάνα [...] πού συνολικά οἱ ἱστορικοί τήν ὑπολογίζουν σέ 400-500 ἄνδρες, ἀπό τούς ὁποίους οἱ 200 κρατοῦσαν τή γέφυρα καί τό ἐκεῖ χάνι [...]. Ὁ Διάκος πολεμοῦσε μπροστά, ἀντιµετωπίζοντας τίς ἀλλεπάλληλες ἐπιθέσεις. Οἱ ἄνδρες δίπλα του καί μπροστά του ἔπεφταν λαβωμένοι ἤ σκοτωµένοι. Ὁ Βασίλης Μποῦσγος µέ δάκρυα τόν παρακαλοῦσε νά φύγει, γιατί ἡ ζωή του θά ἦταν χρήσιµη σέ ἄλλη περίσταση. Ὁ ἱπποκόμος του Μπισµπιρίγος ἔφερε τό ἄλογό του, τήν «Ἀστέρω», γιά νά ξεφύγει γρηγορώτερα. Ὁ Διάκος, ὡς νά εἶχε λάβει «λεωνίδειον» πνοή, ἀρνήθηκε λέγοντας: «Ὁ Διάκος δέν φεύγει· δέν ἐγκαταλείπει τούς συντρόφους του».

Ὑπῆρξε ἕνας ἱππότης τῆς αὐταπαρνήσεως. Τά ὅπλα του πυρακτώθηκαν· τό ξίφος του ἔσπασε ἀπό ἐχθρικό βόλι· τοῦ ἀπέμεινε ἡ λαβή· µιά ἄλλη σφαῖρα ἀχρήστεψε τό δεξιό ώμο του. Αἱμόφυρτος ἔπεσε στά χέρια τῶν Τσάµηδων [...] καί µέ ἕνα μουλάρι µεταφέρθηκε στή Λαμία. Ἡ λαϊκή μοῦσα τόν φαντάστηκε, καθώς ὁ Διάκος πορευό-ταν πρός τόν μαρτυρικό θάνατο, νά λέει τό ποιητικώτατο δίστιχο:

«Γιά ἰδές καιρό πού διάλεξε ὁ χάρος νά µέ πάρει,

τώρα π᾿ ἀνθίζουν τά κλαδιά καί βγάζει ἡ γῆ χορτάρι». [...]

Τήν ἑπομένη ὁ Διάκος, ἀγνώριστος, ὁδηγήθηκε ἐνώπιον τοῦ παλαιοῦ γνωρίµου του Ὁμέρ Βρυώνη, ὁ ὁποῖος, ξέροντας τή φιλοτιµία τοῦ ἄνδρα, τόν ἐρώτησε ἔκπληκτος πῶς ἐπέτρεψε νά τόν πιάσουν. «Ἄν ἤξερα, ἀποκρίθηκε ὁ Διάκος, θά φύλαγα τό τελευταῖο φουσέκι γιά τόν ἑαυτό µου». Στή συζήτηση παρενέβη καί ὁ Κιοσέ Μεχμέτ πού τοῦ ἐπεσήμανε τό ἄσκοπο τοῦ Ἀγώνα· καί τοῦ συνέστησε νά προσχωρήσει σ᾽ αὐτούς. Σέ περίπτωση ἀρνήσεως τόν ἀπείλησε ὅτι θά τόν παλουκώσουν. Ἡ παράδοση διασώζει δύο ἀπαντήσεις τοῦ Διάκου: «Ἔχει κι ἄλλους σάν κι ἐμένα ὁ τόπος µου» καί: «Οὔτε σέ δουλεύω ( =ὑπηρετῶ), οὔτε καί σ᾿ ὠφελῶ, ἄν σέ δουλέψω».

Οἱ δύο Μουσουλμάνοι ἀξιωματοῦχοι, ἐκτιμώντας τό εὐθαρσές ἦθος τοῦ Διάκου, ἀποφάσισαν νά τόν κρατήσουν ὅμηρο, ἀλλά ἡ ἐπίμονη πίεση τοῦ Τούρκου ἄρχοντα τῆς Λαμίας, τοῦ Χαλίλ µπέη, τούς ἀνάγκασε νά συγκατατεθοῦν σέ µιά φρικτή θανά-τωση, ὥστε νά παραδειγματισθοῦν καί νά σωφρονισθοῦν οἱ ἐξεγερμένοι ραγιάδες. Τό ἀπόγευμα τῆς ἴδιας ἡμέρας ὁδηγήθηκε σέ µιά μάντρα, στή θέση ὅπου σήµερα ὑψώνεται ὁ ἀνδριάντας του. Ὁ Διάκος ἔφερε ἐπί τοῦ αἱμορραγοῦντος ὤμου του τό ὄργανο τοῦ μαρτυρίου του καί Ἀσιάτες Τοῦρκοι, ὡς εἰδικοί, τόν «ἐπασσάλωσαν». [...] Ὁ Διάκος πρίν ἐκπνεύσει ἀπευθύνθηκε στούς Ἀλβανούς, πού τόν ἤξεραν ἀπό τά Ἰωάννινα καί τούς εἶπε τά στερνά λόγια:

-«Δέν βρίσκεται κανένα παλληκάρι νά μοῦ ρίξει μιά πιστολιά, νά μέ γλιτώσει ἀπό τούς Χαλδούπηδες; [=Τοῦρκοι ἐκ τῆς Ἀσίας]».

«Καί ταῦτα εἰπών, ἐξέπνευσε», ὅπως λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς γιά τόν Χριστό, πού σταυρώθηκε στήν ἴδια ἡλικία µέ τόν Διάκο. [...]

Ὁ Διάκος, µέ τή µαρτυρική του θυσία, τήν ὡραιότητα τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματός του, τήν ποιητική του εὐαισθησία, ἐνέπνευσε πολλούς συγγραφεῖς καί καλλιτέχνες. Ὑπῆρξε ὁ Λεωνίδας τῆς Ἐπαναστάσεως. [...] Ἡ Ἀλαμάνα, εἰδικά µετά τό μαρτυρικό θάνατο τοῦ Διάκου, ἔγινε σύμβολο θυσίας. Οἱ Θερμοπύλες τοῦ νεώτερου Ἑλληνισμοῦ. Γι’ αὐτό συχνά ἁπαντᾶται στούς στίχους νεοελλήνων ποιητῶν. Ἐνδεικτικά παραπέµπουµε στό Ποίημα «Ὁ δρόμος» τοῦ Ἀνδρέα Ἐμπειρίκου: «Ὅπως τά Σάλωνα, ὅπως ἡ γέφυρα τῆς Ἀλαμάνας, καθώς καί ἀπό ἄλλα µέρη ξακουστά». Ὅσο γιά τό περίφημο δίστιχο τοῦ Διάκου, «γιά δές καιρό πού διάλεξε...», ἔγινε σέ πανελλήνια ἔκταση ἡ πιό γνωστή ἔκφραση πού μᾶς κληροδότησε τό ’21. [...]

Ἀξίζει ἀκόμη νά σηµειωθεῖ ὅτι ἕνα ἀπό τά πρῶτα ἀντάρτικα τραγούδια, πού ἀκούστηκε στά βουνά τῆς Ρούμελης µετά τήν ἀνατίναξη τῆς γέφυρας στόν Γοργοπόταμο (φθινόπωρο 1942) περιεῖχε τό στίχο:

«Ὁ Γοργοπόταμος στήν Ἀλαμάνα στέλνει περήφανο Χαιρετισµό...».

ΔΙΑΚΟΣ

1. Μέρα τοῦ Ἀπρίλη

πράσινο λάμπος,

γελοῦσε ὁ κάµπος

μέ τό τριφύλλι.

2. Ὡς τήν ἐφίλει

τό πρωινό θάµπος

ἡ φύση σάµπως

γλυκά νά ὁμίλει.

3. Ἐκελαδοῦσαν

πουλιά πετώντας

ὅλο πιό πάνω.

4. Τ᾽ ἄνθη εὐωδοῦσαν.

Κι εἶπε ἀπορώντας:

«Πῶς νάπεθάνω;».

ΚώσταςΚαρυωτάκης

Σαράντος Ἰ.Καργάκος,

 «Ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση τοῦ 1821», α΄ τόμος, σσ. 450-454

 

«Μνήσθητι…»: Ένα τριπλό χάϊκου για την Σταύρωσι (στιχούργημα του Σελλενίδη) Una poesia inedita di Sellenidis sul “Ricordati di me” del malfattore crocifisso (“Ladro Penitente”)

Μιά εικόνα, δύο λέξεις:

Νέος διαδικτυακός εκκλησιασμός εν καιρώ πανδημίας και με ευχή για τον κορωνοϊό! Comunicazione in tempi di pandemia tramite la rete: Preghiera simultanea con "Piccola Compieta".

Εκ νέου διαδικτυακή συμπροσευχή! (Συνδιάσκεψις εν ευρυτέρω κύκλω, μετά Αποδείπνου και όχι μόνον!) 

Επαναλήφθηκε και σήμερα επιτυχώς το προ ημερών εγχείρημα της διαδικτυακής διάσκεψης – εκκλησιασμού, το οποίον υπήρξε σύλληψις του προέδρου μας Αλέξανδρου Σοϊλεμέζη, και υλοποιήθηκε από τον Γεώργιο Φραντζή, καθηγητή πανεπιστημίου Charles Darwin στην Αυστραλία, μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας τηλεδιασκέψεων, όπου είχαμε τελέσει, άνευ ιερέως, την ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου. 
Αυτή την φοράν η παρέα μας διευρύνθηκε κατά πολύ, και είχαμε την χαρά και την ευλογία ιερέως, του πατρός Μιχαήλ, από την μακρινή Αδελαΐδα της αχανούς Αυστραλίας, και ενεργού ιεραποστόλου στα νησιά Φίτζι του Ειρηνικού ωκεανού, (!!!) και ενός άλλου ακόμη ομογενούς από την Αυστραλία, του κ. Κομνηνού Χ. κατοίκου Αδελαΐδος, φυσικά και του διοργανωτή Γεωργίου Φραντζή. 

Το εκκλησίασμα συμπληρώθηκε από δύο γυναίκες, την κυρία Ευγενία Γ., ιδιωτική Υπάλληλο εκ Κρυονερίου Αττικής και την κυρία Άννα Κ. εκλεκτή συνάδελφο (καθηγήτρια Φιλόλογος) του προέδρου μας, τον αδελφό του Γεώργιο Κ. Σοϊλεμέζη από τον Άγ. Στέφανο, και τον εν Χαλκίδι εκπαιδευτικό Ευρυβιάδη Κωνσταντινίδη, και με αυτήν την σύνθεσιν ετελέσαμε, προεξάρχοντος του πατρός Μιχαήλ, την ακολουθία του Μικρού Αποδείπνου μετά των «Χαιρετισμών προς τον Κύριον». 
Μετά την ολοκληρωμένη παρουσίασιν αυτού του όχι τόσο γνωστού εκκλησιαστικού κειμένου, που θεωρείται, όπως μας πληροφόρησε ο «προεδρεύων» καθ. Γ. Φραντζής «Ποίημα Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου», ο πρόεδρος ανέγνωσε εν είδει επιλόγου και την επίκαιρον «Ευχήν δια τον κορωνοϊόν» του λογιωτάτου Μητροπολίτου Εδέσσης Ιωήλ. 

Σημειωτέον ότι οι εξ Αυστραλίας ξενύχτησαν δια να συμμετάσχουν λόγω της διαφοράς της ώρας. Όπως ήταν φυσικό, με το πέρας της συμπροσευχής μας οι δύο ομογενείς απεχώρησαν δια το προκεχωρημένον της ώρας, αλλ’ οι εν Ελλάδι μετά του Γεωργίου Φραντζή παραμείναμε δικτυωμένοι και συζητήσαμε επ’ αρκετόν δια διάφορα ιστορικοφιλολογικά κυρίως θέματα. 
Νομίζω ότι και αυτήν την φορά όλοι οι «εκκλησιασθέντες» ενθουσιαστήκαμε από το γεγονός. Ελπίζουμε και ευχόμαστε να επαναληφθεί στο μέλλον!! 

Ευχαριστίες προς τον π. Μιχαήλ διά την ευλογία του και συγχαρητήρια στον Αλέξανδρο και στον Γεώργιο Φραντζή δια την ιδέα και την επιτυχή πραγματοποίησιν του εγχειρήματος τούτου.

Δημήτριος Προβελέγγιος 
(Ιδρυτικόν Μέλος Δ.Σ. Α.Ε.Κ. ΑΒΑΞ ΚΑΙ ΠΕΣΣΟΙ)

Η βυζαντινή εικόνα της Παναγίας στην Santa Maria della Salute στην Βενετία. L'icona bizantina al’ altare maggiore della Santa Maria della Salute a Venezia.

Από την πρώτη στιγμή που διάβασα το πρωτοσέλιδο άρθρο του Κ. Μπλάθρα στην Χριστιανική της 19ης Μαρτίου, είχα την περιέργεια να κοιτάξω καλύτερα για την εικόνα την «Παναγίας της Υγείας», μπροστά από την οποία, όπως ανέφερε η λεζάντα, φωτογραφιζότανε ο «δήμαρχος της Βενετίας Λουίτζι Μπρουγκνάρο δεόμενος γονατιστός» . Για αυτόν τον λόγο φιλοξένησα κι εγώ στην αναδημοσίευσι του άρθρου στο Ιστολόγιο την ίδια ασπρόμαυρη φωτογραφία.
Η πρώτη μου εντύπωσι -υποψία πως αυτό που διέκρινα εκεί στο πλάνο ήταν μια βυζαντινή εικόνα της Παναγίας μας, μία από τις πολλές που υπεξαίρεσαν σε διάφορες ιστορικές συγκυρίες από Ι. Ναούς ή Μοναστήρια του Βυζαντινού ή Τουρκοκρατούμενου ελληνισμού οι Δυτικοί (ειδικά μετά την Άλωσι του1204, αποδείχθηκε σωστή.
Μόνο που δεν επρόκειτο ακριβώς για εκείνη την Madonna Constantinopolitana που είχα υπ’όψιν μου από την εποχή των μεταπτυχιακών μου σπουδών στο Βένετο και απο τις συχνότατες επισκέψεις μου στην Βενετία. Εκείνη ήταν σε άλλη καθολική εκκλησία της Serenissima.

Και πάλι όμως η μικρή έρευνα στο διαδίκτυο απέδωσε καρπούς και με γέμισε με απρόσμενη ηθική ικανοποίησι, προσφέροντάς μου μια συναισθηματική κατάστασι ανάμικτη απο νοσταλγία, ευλάβεια και συγκίνησι.

Σήμερα που οι χριστιανοί αδελφοί μας στην Ιταλία εν μέσω της πανδημίας με τα τόσα θύματα στην χώρα τους εορτάζουν τα Άγια Πάθη (La Passione) της Μ. Παρασκευής (Venerdi Santo), ας είναι αυτή η ανάρτησι μια μικρή χειρονομία συμπαράστασης και συμπροσευχής.
.............................................

Πρόκειται λοιπόν για μια βυζαντινή εικόνα σχετικά μεγάλου σχήματος που κοσμεί τοποθετημένη στο κέντρο του το Άγιο Βήμα ( Altare maggiore) της Βασιλικής της "Παναγίας της Υγείας". Η εκκλησία αυτή* είναι ταυτισμένη με την εν λόγω εικόνα, που εκτός από Παναγία «Γιάτρισσα» ονομάζεται και Παναγία Μεσοπαντίτισσα! Μια εικόνα που προέρχεται από την Κρήτη, από όπου την έφερε ο Φραντσίσκο Μοροζίνι κατά το τέλος του Βενετοτουρκικού πολέμου. Κάποιοι την θεωρούνε πολύ παλαιότερη και κωνσταντινουπολίτικης προέλευσης, αλλά το βέβαιο είναι πως «κοσμούσε τον ιερό Ναό του Αγίου Τίτου του Χάνδακα κι εκεί έμεινε ως τον Αύγουστο περίπου του 1669 που φυγαδεύτηκε μαζί με την κάρα και άλλα κειμήλια της πόλης από τους Ενετούς στην Βενετία για να σωθούν από τα χέρια των Τούρκων. Ο Francisco Morossini την φόρτωσε μαζί με χίλιους δυο « θησαυρούς» στα πέντε πλοία που ξεκίνησαν ένα πρωί από το λιμάνι του Χάνδακα για να καταφέρουν να φτάσουν μόνο τα τρία στον προορισμό τους έχοντας μέσα την πολύτιμη εικόνα της Παναγιάς , της αιώνιας Μάνας που κρατά αγκαλιά τον Γιό της.»

 .......................................

ΤΗ ΥΠΕΡΜΑΧΩ…

ΤΗι ΥΠΕΡΜΑΧΩι ΣΤΡΑΤΗΓΩι τὰ νικητήρια,

ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν, εὐχαριστήρια,

ἀναγράφω σοὶ ἡ Πόλις σου, Θεοτόκε,

ἀλλ' ὦς ἔχουσα τὸ κράτος ἀπροσμάχητον,

ἐκ παντοίων μὲ κινδύνων ἐλευθέρωσον.

Ἵνα κράζω σοί, Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε. 

...

L’INNO ACATHISTOS

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙ (ΕΠΙΣΗΜΗ)

«A te, conduttrice di schiere che mi difendi, io, la tua città,

grazie a te riscattata da tremende sventure, o Madre-di-Dio,

dedico questi canti di vittoria in rendimento di grazie.

E tu che possiedi l’invincibile potenza,

liberami da ogni specie di pericolo,

affinché a te io acclami: Gioisci, Sposa senza nozze».

 

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙ (Ανεπίσημη)

A te, la Stratega Propugnatrice, le ode vincitrici,

a te o Madre di Dio, redentrice di mali,

io, la tua Polis, ascrivo ringraziamenti!

E tu che hai la forza inespugnabile

rendi mi libero da ogni pericolo;

per poter esclamarti: Ave, o Sposa Vergine!

          

                                                                       Αλέξανδρος Σ.

* Για την ίδια την Βασιλική, τον ναό δηλ. της Santa Maria della Salute αξίζει να επανέλθουμε (συν Θεώ).