Ένα αιωνόβιο ποιηματάκι για τον Μάρτιο (του Ν. Ιγγλέση). Una poesia fanciullesca sul mese Marzo (public. in 1881)

Φυλλομετρώντας ένα παλιό έντυπο ( ΑΘΗΝΑΪΣ, Εφημερίς μετα εικονογραφιών, 1881, τ. 6, 5, σ. 37 ) βρήκαμε αυτό το απλοϊκό ποίημα:


Ο ΜΑΡΤΗΣ

Μάρτης είναι κάθε δέντρο
Με κλαδάκια φουντωμένα
Χαιρετά την άνοιξί μας
Των πουλιών τον ερχομό,
Πέρα εκεί στην πεδιάδα
Ω! Ιδέτε ένα. Ένα
Πώς περίχαρο προβαίνει
Με φτερούγισμα γοργό.


Από άλλα μέρη ακόμα
Που δεν έλιωσαν τα χιόνια
Κι ο βορριάς αναστενάζει
‘Σ του πελάου τα νερά
Ταξειδιάρικα πετάνε
Τα τρελλά τα χελιδόνια
‘Σ τα παλιά τους τα λημέρια
‘Σ τα κλαδιά τα δροσερά.

Έτσι έρχεται και φεύγει
Κάθε άνοιξι και χρόνος,
Έτσι ‘μοιάζει η ζωή μας
Σαν το πέρασμα πουλιού,
Τί καλά σ’ εκείνον όπου
Ούτε πίκρες ούτε πόνος
Τη ζωή του δεν μαραίνει
Τα ονείρατα του νειού.

Ν. ΙΓΓΛΕΣΗΣ

(ΑΘΗΝΑΪΣ, 1881)

Σχολιασμός:
Πρόκειται για ένα στιχούργημα γραμμένο με την παραδοσιακή περί στιχουργίας αντίληψι της εποχής (στην αυγή της Νέας Αθηναϊκής Σχολής).
Σε τρείς στροφές εκτυλίσσεται εύκολα κι απλά το παιδιάτικο νόημα, βαλμένο συμπαθητικά μέσα στον γρήγορο ρυθμό του παιχνιδιάρικου τροχαϊκού (κυρίως οκτασύλλαβου) στίχου.
Οι οκτάστιχες στροφές δομούνται με συμμετρία από δύο τετράστιχα κάθε φορά, στα οποία οι στίχοι συνιστούν ένα αρχικό ζεύγος οκτασυλλάβων και ένα επόμενο ζεύγος ενός οκτασύλλαβου ακολουθούμενου από έναν επτασύλλαβο (αυτό το τελευταίο ζευγάρι, των στίχων 3 και 4, των έξη τετραστίχων μοιάζει –προφανώς- σαν ένας παραδοσιακός δεκαπεντασύλλαβος με τομή). Όλα στον ανέμελο ρυθμό του τροχαϊκού μέτρου.

Οι στίχοι ομοιοκαταληκτούν ανα ζυγό αριθμό σε σχήμα πλεχτής ( μέσα στο 8στιχο δηλαδή, ο δεύτερος με τον έκτο και ο τέταρτος με τον όγδοο –έτσι που ριμάρουν ανα δύο μούρχεται να την βαφτίσω …πλεχτοζευγαρωτή ή καλύτερα "ζυγοπλεχτή").

Και μια διόρθωσι:
Κρατώ μια επιφύλαξι για την ορθότητα του τελευταίου τετράστιχου, όπου η τραχιά ασυνταξία καθιστά το κλείσιμο κάπως δυσνόητο. Πιθανολογώ τυπογραφικό λάθος και κρατώντας την ορθογραφία της εποχής (ο σπάνιος τύπος νειός, αντι του δημώδους νιός, ως απόηχος ίσως του ιωνικού νείος =νέος;), προτείνω αποκατάστασι του τελευταίου δίστιχου «Τη ζωή του δεν μαραίνουν / τα ονείρατα του νειού».
Με την πρόχειρη αυτήν διόρθωσι, προβάλλει βελτιωμένο το τέλος του ποιήματος, το προωρισμένο άλλωστε να σηκώνει και το μεγαλύτερο βάρος στην νοηματοδότησι της σύνθεσης, αφού είθισται να φιλοξενεί και το όποιο μήνυμα του ποιητού.
:

"Τί καλά σ’ εκείνον όπου
Ούτε πίκρες ούτε πόνος
Τη ζωή του δεν μαραίνουν
Τα ονείρατα του νειού. "