«ΔΙΚΑΙΩΣΙΣ» ! Το ποίημα του Καρυωτάκη και η μελοποίησι της Ηδύλης Τσαλίκη. Giustificazione: La poesia di Kariotakis e la composizione di Idili Tsaliki

Είναι γνωστό ότι ο Κώστας Καρυωτάκης είχε και έχει μεγάλη διείσδυσι στο αναγνωστικό κοινό των νέων ανθρώπων κάθε γενιάς από τον θάνατό του και μέχρι σήμερα.
Φυσιολογική συνέπεια η συχνή -τελευταίες δεκαετίες- επιλογή των ποιημάτων του για μελοποίησι από πάσης φύσεως συνθέτες και τραγουδοποιούς. Ένας λόγος παραπάνω που η ποιητική παραγωγή του Καρυωτάκη είναι όλη με βάσι τις αρχές της παραδοσιακής ποίησης, πολύ κοντά, δηλαδή, στα πεπατημένα της νεοελληνικής στιχουργίας και όπως και των άλλων παραδοσιακών στην τεχνοτροπία ποιητών προσφέρεται για μελοποίησι.
Ανάμεσα στο πλήθος των στίχων που έχουν μελοποιηθή, πολλοί, βεβαίως, είναι αυτοί που δεν ευτύχησαν, αφού συνήθως η μουσική σύνθεσι και η ερμηνεία του τραγουδιστή δεν προσθέτουν τίποτα περισσότερο σε ένα δυνατό ποίημα. Ένα τέτοιο παράδειγμα που μου έρχεται πρόχειρο, είναι – πάντα μιλάμε για τα δικά μας γούστα – η ευαίσθητη αλλά άχρωμη μελοποίησι (από τον μεγάλο κατά τα άλλα Γιάννη Σπανό) και η μάλλον άσχετη ερμηνεία (από τον συμπαθή κατά τα λοιπά Πουλόπουλο) του ποιήματος «Μόνο». Η πρόβλεψί μας είναι ότι ο Καρυωτάκης –όπως και κάθε άλλος μεγάλος μας νεοέλληνας ποιητής-, θα συνέχιση να είναι στο στόχαστρο των κυνηγών, συγγνώμη συνθετών, για καλόπιστη δημιουργική έμπνευσι ή και εύκολη εμπορική εκμετάλλευσι…

Παράδειγμα για ευτυχισμένη συνεύρεσι συνθέτη με καρυωτακικό ποίημα (το βάζω στο ίδιο επίπεδο με την καταπληκτική ρόκ εκτέλεσι της «Πρέβεζας» από τον Γκαϋφίλια) είναι το τραγούδι που σας παρουσιάζουμε: Πρόκειται για το δεκατετράστιχο ποίημα Δικαίωσις (και όχι "Δικαίωση" ) το οποίο μελοποίησε η άγνωστη στους πολλούς Ηδύλη Τσαλίκη και το οποίο παρουσίασε η ίδια στους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού στην Κέρκυρα το 1981. Θεωρώ ότι η Ηδύλη (Τί όνομα κι αυτό! Είχε κι αυτό συμβάλη να νοιώθω μαγεμένος από την περίπτωσί της κι ειδικά από τότε που αγόρασα τον - ένα και μοναδικό της - δίσκο το επίμαχο τραγούδι και με με την γοητευτική της μορφή στο εξώφυλλο…), έχει γνήσια βιώση το περιεχόμενο του ποίηματος αυτού με το γνωστό καρυωτακικό ύφος της αυτοσάτιρας και της απαισιοδοξίας, και οτι έχει καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να το αναδείξη στην (δική της!!) σύνθεσι και την ιδιαίτερη ερμηνεία της.

Δικαίωσις

Τότε λοιπόν αδέσποτο θ' αφήσω
να βουίζει το Τραγούδι απάνωθέ μου.
Τα χάχανα του κόσμου, και του ανέμου
το σφύριγμα, θα του κρατούν τον ίσο.

Θα ξαπλωθώ, τα μάτια μου θα κλείσω,
και ο ίδιος θα γελώ καθώς ποτέ μου.
«Καληνύχτα, το φώς χαιρέτισέ μου»
θα πώ στον τελευταίο που θ' αντικρίσω.

Όταν αργά θα παίρνουμε το δρόμο,
η παρουσία μου κάπως θα βαραίνει
-- πρώτη φορά -- σε τέσσερων τον ώμο.

Ύστερα, και του βίου μου την προσπάθεια
αμείβοντας, το φτυάρι θα με ραίνει
ωραία-ωραία με χώμα και με αγκάθια.

Από τη συλλογή Ελεγεία και σάτιρες (1927)
[τελευταίο στην σειρά!]

Επιμύθιο: Πολλοί δοκίμασαν να τον θάψουν τον ποιητή Κ. Καρυωτάκη. Στο τέλος όμως –έστω και μετα θάνατον - ήλθε και η ποιητική δικαίωσι!