Πέμπτη 21 Μαρτίου 2013

Ο «Ύμνος Πατριωτικός» του Ρήγα. Το κείμενο και άλλο υλικό (για μια σχολική εορτή) . L’ “Inno Patriottico” di Rigas Fereos (come elemento per una festa scholastica)

Ο ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΤΟΥ ΡΗΓΑ ΦΕΡΑΙΟΥ (2./4) Theatre Erineos- Greece


Ο Πατριωτικὸς ὕμνος είναι ένα ἐθνεγερτικό τραγούδι τοῦ Ρήγα Βελεστινλῆ, που μεράει 215 χρόνια από την πρώτη του έντυπη έκδοσι και το οποίο διαλέξαμε ως βασικό λογοτεχνικό υλικό, από κοινού με το άλλο ιερό κείμενο, τον Εθνικό Ύμνο του Δ. Σολωμού, για την εφετινή μας εκδήλωσι του εορτασμού της 25ης Μαρτίου στο σχολείο μας.
Είναι σαφώς λιγότερο γνωστό από το αντίστοιχο ευρύτατα διαδεδομένο και ιδιαίτερα αγαπημένο εθνικό-επαναστατικό άσμα, τον «Θούριο» -- σήμα κατατεθέν του Ρήγα, λόγω ίσως και του ανώτερου αισθητικά επιπέδου του.
Ο Πατριωτικὸς ὕμνος μαζί με ένα άλλο επαναστατικό τραγούδι συμπεριλαμβάνονται, κάτι σαν μουσικό παράρτημα, στο “ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟ ” του πρωτομάρτυρα Επαναστάτη και φωτισμένου Πατριώτη Ρήγα.

Το πιο πάνω απόσπασμα από τηλεοπτική παραγωγή της εκπαιδευτικής Κρατικής Τηλεόρασης (από αφιέρωμα στα 200 χρόνια από την θανάτωση του Ρήγα Φεραίου – Βελεστινλή) και το παρακάτω βιντεάκι (και αυτό από το Γιουτιούμπι) με την εξαιρετική απαγγελία της μεγάλης Άννας Συνοδινού, αποτελούν μέρος του σχετικού υλικού της εορτής μας.

Ρήγας Φερραίος. Πατριωτικός Ύμνος. 
 Μουσική-τραγούδι: Χρήστος Λεοντής
Απαγγελία: Άννα Συνοδινού

Στίχοι:

 Όλα τα έθνη πολεμούν
και στους Τυράννους τους ορμούν,
εκδίκησιν γυρεύουν
και τους εξολοθρεύουν
και τρέχουν για την δόξαν
με χαρά στη φωτιά!
[...]
Έτζι κ' εμείς, ω αδελφοί,
να σηκωθούμεν με ορμή,
εκδίκησιν ζητούντες,
Τυράννους απολούντες,
για την Ελευθερίαν,
με χαρά, μπρε παιδιά!

Ως πότ' ημείς υπομονή,
και να μη βγάνωμεν φωνή;
Σα να'μαστε δεμένοι,
ζούμεν τυραννισμένοι,
και καταφρονημένοι,
στη φωτιά, μπρε παιδιά!

Όλα τα έθνη το θωρούν
και πάλ' ευθύς το απορούν,
πώς τέτοια παλληκάρια,
που 'ναι σαν τα λιοντάρια,
να ζουν στην τυραννίαν
στη φωτιά, μπρε παιδιά!

Λοιπόν, τινάξετε για μια,
την τυραννίαν και σκλαβιά.
Παράδειγμα μας είναι,
των προπατόρων μνήμαι,
καθώς εκείνοι ζούσαν
στη φωτιά, μπρε παιδιά.
(…)
Τα παλικάρια τα καλά
ποτέ δεν στέκουν σφαλιστά.
 Αλλά με την ανδρείαν
τινάζουν τυραννίαν
και ζούν μ’ ελευθερίαν
στο δουνιά, μπρε παιδιά.
(…)
Αυτούς που βλέπετ’ ἀντικρὺ,
εἶναι Κονιάρηδες χοντροί.
Κ’ ἐσεῖς, μπρὲ παλληκάρια,
εἶστε σὰν τὰ λιοντάρια.
Κτυπᾶτε τοὺς Τυράννους,
μὲ χαρὰ στὴ φωτιά!
(…)
Τὰ ἔθνη ποὺ δὲν μᾶς ψηφοῦν,
Πατρίδα, Γένος ὀνειδοῦν,
ἄς ἴδωσιν ἀνδρείαν
κι ἄς λάβωσι δειλίαν,
νὰ πέσουν, νὰ σπαράξουν,
στὴ φωτιὰ, μπρὲ παιδιὰ!

Ν’ ἀρχίσουν τώρα νὰ λαλοῦν,
μὲ ὄργανα νὰ κελαδοῦν
οἱ Μοῦσες τὴν ἀνδρειὰν μας,
τώρα στὴν Λευθεριά μας.
πῶς τρέχομεν μὲ πόθον
καὶ χαρὰ στὴ φωτιὰ!

................................................................................

 Το πλήρες κείμενο του "Πατριωτικού Ύμνου"
(Στην ανάγνωσι/παρουσίασι, εκτός του υπογράφοντα, πρόκειται να συμμετάσχουν οι μαθητές:
Γιάννης Τζάθας, Βασίλης Σιμιτζής, Βαγγέλης Λάμπρου και Κωνσταντίνος Πούρης):



ΥΜΝΟΣ ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟΣ
τς λλάδος κα λης της Γραικίας πρς ξαναπόκτησιν τς ατν λευθερίας

λα τ θνη πολεμον
κα
στος Τυράννους τους ρμον,
κδίκησιν γυρεύουν
κα τος ξολοθρεύουν·
κα τρέχουν γι τν δόξαν
μ χαρ στ φωτιά!

Κ’ κενα πού ποκοτον,
,τι κι ν θέλουν ποκτον·
διέτε τ
ν ταλίαν,
π
ς πρ’ λευθερίαν
κα
τρέχει γι τν δόξαν,
μ
χαρ στ φωτιά!

τζι κ’ μες, δελφοί,
ν
σηκωθομεν μ ρμή,
κδίκησιν ζητοντες,
Τυράννους
πολοντες,
γι
τν λευθερίαν
μ
χαρά, μπρ παιδιά!

ς πότ’ μες πομονή,
κα
ν μ βγάνωμεν φωνή;
Σ
ν ’μαστε δεμένοι,
ζο
μεν τυραννισμένοι
κα
καταφρονημένοι,
στ
φωτιά, μπρ παιδιά!

λα τ θνη τ θωρον,
κα
πάλ’ εθς τ πορον,
π
ς τέτοια παλληκάρια,
πο
‘ναι σν τ λιοντάρια,
ν
ζον στν τυραννίαν
στ
φωτιά, μπρ παιδιά!

Λοιπόν, τινάξετε γι μία,
τ
ν τυραννίαν κα σκλαβι!
Παράδειγμά μας ε
ναι,
τ
ν προπατόρων μνήμαι,
καθ
ς κενοι ζοσαν·
Στ
φωτιά, μπρ παιδιά!

ν περπατς μεσ’ στ βουνά,
κ’
χς συντρόφους τ κλαδιά,
κανε
ς δν σ στιμάρει,
π
ς ν ‘σαι παλληκάρι.
λλ’ βγα κα πολέμει,
μ
χαρ στ φωτιά!

Τώρα καιρς εναι καλός,
γι
ν φαν δυνατός,
Τυράννους ν
σκοτώσ
και χριστιανο
ς ν σώσ.
Λοιπόν,
ς κινηθμεν
μ
χαρ στν Τουρκιά!

ς πότε, νδρες ξακουστοί,
ν
εστε πάντα σφαλιστοί;
Σ’
ρημους κα στ δάση
κανε
ς δν σς τρομάσσει
βγτε κα χυθτε
στ
ν Τουρκιά, μπρ παιδιά!

Τ παλληκάρια τ καλ
ποτ
δν στέκουν σφαλιστά.
λλ μ τν νδρείαν
τινάζουν Τυραννίαν
κα
ζον μ’ λευθερίαν
στ
δουνιά, μπρ παιδιά!

δο καιρς ν δοξασθς,
ψυχ
ν κα σμα ν σωθς,
τ
δέλφια σου ν γλύσς,
Τυράννους ν
τζακίσς.
Κ’
λεύθεροι ν ζμεν
στ
δουνιά, μπρ παιδιά!

ποιος λοιπν εναι καλός,
κι
ρθόδοξος χριστιανός,
μ
τ’ ρματα στ χέρι,
ς δράμ σν ξεφτέρι,
τ
Γένος του ν σώσ
μ
χαρά, μπρ παιδιά!

Σταυρός, πίστις κα καρδιά,
δουφέκια κα
καλ σπαθιά,
γκρεμίζουν Τυραννίαν,
τιμο
ν λευθερίαν,
π’ δωκεν Πλάστης
στ
δουνι, μπρ παιδι!

Ατος πο βλέπετ’ ντικρ,
ε
ναι Κονιάρηδες χοντροί.
Κ’
σες, μπρ παλληκάρια,
ε
στε σν τ λιοντάρια.
Κτυπ
τε τος Τυράννους,
μ
χαρ στ φωτιά!

Ντουντούμικα πλατι φορον,
χωρ
ς πιλάφι δν μπορον,
μι
ρα δν προσμένουν,
χωρ
ς καφ πεθαίνουν.
Λοιπόν, τ
τος φοβεσθε;
Στ
φωτιά, μπρ παιδιά!

προκοπ τους εν’ ατ,
καθ
ς ξυπνήσουν τ ταχ,
«
νάσουνου» κα «ντέρα»,
, τν κακή τους μέρα!
ς πότε τος βασττε;
Στ
φωτιά, μπρ παιδιά!

ρβανιτι κα Τουρκι
χάνει κα
νον κα μυελ.
ταν θ σηκωθτε
κι
πάνω τος χυθτε,
τρέμουν κι
νατριχιάζουν.
Στ
φωτιά, μπρ παιδιά!

Καπιτανέοι δελφοί,
ρωες, νδρες θαυμαστοί,
καιρ
ς εν’, πολεμετε,
Τυράννους μ
ν φτε.
τ’
δέλφια μας ν γλύσουν.
Στ
φωτιά, μπρ παιδιά!

Ν λάμψ πάλιν Λευθεριά,
ς τον τότε μι φορ.
κ’
σς χρυσς κολόνας
σας κάμουν ε
ς αἰῶνας,
ν
εστε δι μνήμην.
Στ
φωτιά, μπρ παιδιά!

σ’ στρα χει ορανς
κι
σες φωτις κεραυνός,
τόσες φορ
ς μοίως
Μπότζαρης νδρείως
νίκησε μ δόξαν
τ
ν Τουρκι, μπρέ παιδι!

Μπουκουβαλέοι ξακουστοί,
που ‘ναι σν τν ρακλ,
τυράννους
θωμάνους
το
ς χουν σ γαϊδάρους.
σ
ν τίγρεις γιουρουδίζουν
στ
φωτιά, μπρ παιδιά.

Δράκος εναι τρομερς
κι
Καραΐσκος τολμηρός
ρμον ες τν Τουρκίαν
χωρ
ς καμμι δειλίαν,
σκοτώνουν το
ς Τυράννους,
μ
χαρ στ φωτιά!

Χριστάκης τώρα εν’ καλς
κα
Μπλαχάβας δυνατς.
ν βγάλουν τ σπαθι τους,
λ ‘πό τν Τουρκι τους,
ζητο
ντες Λευθερίαν
μ
χαρ στ φωτι!

Λάζος κα Κομπολς,
Μπασδέκης κα
Κωσταντς,
Ταπάκης κα
Γκιθώνας,
ν
ζον ες τος αἰῶνας,
ε
ν’ νδρες ξακουσμένοι
στ
δουνι, μπρ παιδι!

Σταθς, Στερνάρης κι Παππούς,
κι
Κοντογιάννης πο κος,
ς ταροι ατο μουγγρίζουν,
Τυράννους φοβερίζουν,
πατο
ν τν Τυραννίαν
μ
χαρ, μπρ παιδι!

Βαρνακιώτης εν’ φρικτς
κα
Μιχάλης φοβερός,
Τζιανάκας κα
Νικόλας,
ν
‘χουν χρυσος αἰῶνας,
ποτ
τους δν φοβονται
τ
ν Τουρκιά, μπρ παιδι!

Τζαχίλας, Ψείρας, κι Κοντς,
Δημόκας κα
Κατζαρς,
Μάνδαλος κα Φώτης,
Τυράννων ε
ν’ διώκτης.
Α
το πάντα νικονε
μ
χαρ τν Τουρκι!

Νικολακέοι τρομερο
κα
Καγκιούζης πολεμε.
διέτε τ
ν Ζαχαρία
π
ς τρώγει τν Τουρκία,
τ
Γένος γι ν σώσουν,
μ
χαρ, μπρ παιδι!

Χρυσαντάκης κι Γιαννς,
Τσοβάρας κα
Τζιαμπαλς.
δι
ς τν Κολοκοτρώνη
πόσους
χθρος σκοτώνει.
κα
τρέχουν σ θηρία
μ
χαρ στ φωτι!

Κι λλοι μέτρητοι πολλοί,
καπιτανέοι τρομεροί,
πο
τρέχουν σ θηρία,
ξεσχίζουν Τυραννία
κα
θέλουν Λευθερία.
Στ
φωτιά, μπρ παιδιά!

Ατο Τυράννους δν ψηφον
κ’
λεύθεροι στν κόσμον ζον.
πλοτος, ζωή, τιμή τους,
ε
ν’ μόνον τ σπαθί τους!
Κα
τρέχουν γι τν δόξαν
μ
χαρ στ φωτι!

λέξανδρε, τώρα ν βγς
π τν τάφον, κα ν δς
τ
ν Μακεδόνων πάλιν
νδρείαν τν μεγάλην,
π
ς τος χθρος νικονε,
μ
χαρ στ φωτι!

Λεωνίδας πο ν ζ
μ
τος τρακόσιους του μαζ,
ν
δ τν Σπαρτιάτη
π
ς ρίχνεται σν τι.
τρώει, πατε
, ξεσχίζει
τ
ν Τουρκιά, μπρ παιδι!

Ατος κ’ μες τος θαυμαστούς,
ρωας κι λλους κλεκτούς,
ς μιμηθμεν τώρα,
μ
χάνωμεν τν ρα,
τ’ εναι πρόγονοί μας.
Στ
φωτιά, μπρ παιδι!

Ατο ζοσαν στ δουνιά,
μισο
ντες τν κακ σκλαβιά·
γι
τν λευθερίαν
πηδο
σαν στν φωτίαν.
Λοιπόν, τ
καρτερομεν;
Στ
φωτι, μπρ παιδι!

πόφασις κα ρμ,
νδρεία κα συμβουλή,
Τυράννους δίδουν δρόμον,
μαζ
κα μέγαν τρόμον.
Λοιπόν,
γριωθτε,
μ
χαρ στν Τουρκι!

ρπάξατε τώρα σπαθι
κα
τρέξατε σν τ θερι.
Χυθ
τε στν Γραικίαν,
βγάλτε τ
ν Τυραννίαν
κα
δότε Λευθερίαν,
μ
χαρ, μπρ παιδι!

Λόγγοι, βουν κα λαγκαδιές,
ς στράψουνε π φωτιές·
φωνές, φόβους κα
τρόμους
γεμίσατε το
ς δρόμους·
ν
διξτε τος Τυράννους
μ
χαρ, μπρ παιδι!

Ν λάμψ πάλιν Σταυρός,
ς ρχεται τώρα μπρς,
ν
δωσι τ στρα
το
ς πύργους κα τ κάστρα
ν
πέφτουν τν Τυράννων
στ
φωτι, μπρ παιδι!

Τ θνη πο δν μς ψηφον,
Πατρίδα, Γένος
νειδον,
ς δωσιν νδρείαν
κι
ς λάβωσι δειλίαν,
ν
πέσουν, ν σπαράξουν,
στ
φωτι, μπρ παιδι!

Ν’ ρχίσουν τώρα ν λαλον,
μ
ργανα ν κελαδον
ο
Μοσες τν νδρειν μας,
τώρα στ
ν Λευθεριά μας.
π
ς τρέχομεν μ πόθον
κα
χαρ στ φωτι!
 

Δεν υπάρχουν σχόλια: