Φιλολογική εκδήλωσι για τους «Χαλασοχώρηδες» του Παπαδιαμάντη στην Χαλκίδα. Domani serata letteraria a Calcide: Sul racconto "Chalassochorides" di Papadiamantis .

Μια φιλολογική εκδήλωσι που θα μπορούσε να χαρακτηρισθή υψηλού επιπέδου πολιτικό μάθημα και αναζωογονητικό βάπτισμα στα νάματα του μέγιστου εθνικού κληροδοτήματος, του παπαδιαμαντικού έργου, προγραμματίζεται για αύριο –μεσούσης της προεκλογικής περιόδου- στην Χαλκίδα.

Πρόκειται για μια παρουσίασι του πεζογραφήματος  (ένα λογοτέχνημα με εμφάνισι και  χαρακτηριστικά νουβέλας, σε διαλόγους της οποίας προβάλλει ενίοτε απολαυστικά το θεατρικό στοιχείο, αλλά που ο ίδιος ο σκιαθίτης συγγραφέας χαρακτηρίζει «μικρά μελέτη»), με τον τίτλο Οι Χαλασοχώρηδες, του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη. Η παρουσίασι θα λάβη χώρα στο βιβλιοπωλείο ΔΙΑΜΕΤΡΟΣ (που μαζί με τις εκδόσεις «Ποταμός» είναι και ο διοργανωτής της εκδήλωσης) αύριο Τετάρτη, 25 Απριλίου και ώρα 7.00 μμ. .

Δύο οι κεντρικοί ομιλητές: οι εγνωσμένης αξίας φιλόλογοι Άγγελος Μαντάς και Σωκράτης Κουγέας, ενώ θα προλογίση ο κορυφαίος σήμερα μελετητής του Παπαδιαμάντη, ο Ν.Δ. [ή επι το οικειότερον: κυρ Νίκος] Τριανταφυλλόπουλος.

Συγχαίροντες εκ των προτέρων συντελεστές και διοργανωτές, επιλέγουμε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το λογοτέχνημα, αυτό το εκλεκτό και "ωραίον ηθογραφικόν διήγημα" των 120 ετών, αρκούντως εύγλωττον και αντιπροσωπευτικόν. 

 .............................

 

Η΄

"...Ανέτειλε τέλος η ημέρα της εκλογής, και το δημοτικόν σχολείον, προς μεγίστην αγαλλίασιν των παιδίων, τα οποία εσχόλασαν ένεκα τούτου από της εσπέρας της Παρασκευής, είχε κοσμηθή με δύο μακρά άκομψα κιβώτια, φέροντα πέντε κάλπας παμπαλαίους, βαναυσουργείς, μετ’ ακόμψων πιττακίων φερόντων των υποψηφίων τα ονόματα. Ο κυρ-Αγγελής ο Μαλλίνης επερίμενεν ανυπομόνως την ημέραν ταύτην, πότε να ανατείλη. Προ δέκα ετών ακόμη μετήρχετο ευδοκίμως τον δικολάβον, είχε δε υπηρετήσει και ως δημόσιος υπάλληλος. Αλλ’ έκτοτε η ανάδειξις νεωτέρων αγνώστων ανθρώπων, επιτρίπτων και παμπονήρων και η υπέρμετρος χρήσις του οίνου τον είχον καταστήσει απόμαχον. Από δεκαετίας δεν έκαμνε πλέον άλλο έργον, ειμή επερίμενε πότε να διαταχθώσιν εκλογαί δημοτικαί ή βουλευτικαί ή και των επαρχιακών συμβούλων, ή πότε να ενεργηθή τοπική τις συμπληρωτική ή επαναληπτική εκλογή, ένεκα θανάτου, παραιτήσεως ή ακυρώσεως, βέβαιος ών ότι η εφορευτική επιτροπή, εξ οιωνδήποτε και αν απετελείτο, αυτόν θα προσελάμβανεν ως γραμματέα. Είχεν αποκτήσει εις τούτο αδιαφιλονίκητον ειδικότητα, και ήτο η μόνη ενασχόλησίς του. Ευτυχώς δεν είχε τέκνα, αυτός δε και η γραία του απέζων από τα τελευταία λείψανα των δανείων, τα οποία είχε λάβει επ’ υποθήκη τού αρτίως εκπλειστηριασθέντος ελαιώνος του, ή από το αντίτιμον των δύο τελευταίων χωραφίων, τα οποία είχεν ο ίδιος πωλήσει. Τον παλαιόν καιρόν, ότε η εκλογή ήτο τετραήμερος, ήτο λίαν ευάρεστος δι’ αυτόν, διότι καί καλύτερον μισθόν ελάμβανε καί πλείονα δείπνα ειστιάτο υπό της φιλοτιμίας των υποψηφίων, αντιπροσώπων και λοιπών, προσφερόμενα.

Αυτός και ο πρόεδρος της επιτροπής, ο γέρων αγωνιστής Νιαουστεύς, διηγούντο προς αλλήλους τας παλαιάς αναμνήσεις των εκλογών επί Όθωνος εξυμνούντες την επί της πρώτης βασιλείας ακμήν και ζωτικότητα, ταλανίζοντες την σημερινήν νάρκην και αηδίαν. Τον παλαιόν καιρόν αι εκλογαί εγίνοντο με όρεξιν, με πείσμα και με μυθιστορικάς πολλάκις περιπετείας. Εις τας ημέρας του γέροντος προέδρου, ότε εις τας δημοτικάς εκλογάς εψηφοφόρουν οι μάλλον φορολογούμενοι, ήρκει να λάβη τις είκοσιν ή είκοσιπέντε ψήφους νοικοκυραίων διά να γίνη δήμαρχος, δεν εχρειάζετο, καθώς σήμερον, να ψηφίζωσιν όλοι οι παρακατινοί, όλοι οι ξωμερίτες, όλες οι τσομπανοφλοέρες. Και αν τυχόν ηπειλείτο ισοψηφία, και χωρικός τις έχων ψήφον εδείκνυτο σκληροτράχηλος και δεν ήθελε να τα γυρίση, τον έκλεπτον, τον ήρπαζον, τον απήγον, τον έκρυπτον εις ασφαλές μέρος, όπου έτρωγε κ' έπινεν εκτάκτως, παχυνόμενος επί τρεις ή τέσσαρας ημέρας, εωσότου παρέλθουν αι εκλογαί. Είτα τον άφηναν ελεύθερον. Ούτω πως εξησφαλίζετο η επιτυχία του δημάρχου, όν ήθελεν η τάξις των φρονίμων να εκλέξη. Εις τας βουλευτικας εκλογάς πάλιν, άν κ' εψηφοφόρουν πολλοί, το καλόν ήτο ότι δεν εχρειάζοντο σφαιρίδια, ίσχυον τα ψηφοδέλτια. Τοιαύτα μικρά δελτάρια χάρτου είς καλός γραμματεύς ηδύνατο να συντάξη πεντακόσια εις δύο ώρας. Επ' αυτών έγραφε τα ονόματα των υποψηφίων ούς ήθελε, χωρίς κάν να ερωτήση τον ψηφοφόρον τίνας επιθυμεί να εκλέξη. Και εις τον κατάλογον των ψηφοφορησάντων δεν ήτο ανάγκη να εγγράφωνται πάντοτε ονόματα ζώντων. Διά της προσθήκης διακοσίων ή τριακοσίων ψηφοδελτίων επ' ονόματι ισαρίθμων συχωρεμένων, ο δήμαρχος και η επιτροπή ηδύναντο να κεραυνοβολήσωσι τους αντιπάλους, πλάσσοντες αυτοί αντιπροσώπους, ούς ήθελον. Εάν όμως οι αντίθετοι τους διέβαλλον επί κιβδηλεία και πλαστογραφία, εύκολον ήτο να εξαφανίσωσι πάν ίχνος, εισορμώντες διά του παραθύρου εις τον τόπον της εκλογής, κλέπτοντες διά της νυκτός την μοναδικήν και ευμετακόμιστον με το χάρτινον φορτίον της κάλπην, και καταστρέφοντες αυτήν και το περιεχόμενον, συγχρόνως δε υπογράφοντες αναφοράν προς τον κύριον νομάρχην, και παρακαλούντες αυτόν ευσεβάστως να διατάξη νέας εκλογάς, «επειδή οι αντίθετοι, βλέποντες την αποτυχίαν των, εξηφάνισαν την κάλπην»..."

 

[ΣΣ Ακολουθούμε κατά την αντιγραφή, το κείμενο κατά την κριτική έκδοσι των Απάντων υπο την επιμέλεια του Ν.Δ Τριανταφυλλόπουλου. (Εκδόσεις Δόμος, τ. Β΄, σς. 434-6). Να μας συγχωρηθή –λόγω αδυναμίας - η χρήσι μονοτονικού.]