Δώδεκα στοχασμοί του Ντίμη Αποστολόπουλου. Dodici aforismi dal libro “Il ciclo delle meditazioni” di Dimis Apostolopulos (1909-1962)

Ένα αγαπημένο βιβλίο των φοιτητικών μου χρόνων: «Ο Κύκλος Των Στοχασμών» του Ντίμη Αποστολόπουλου. Ψάχνοντας βιαστικά εχθές για άλλο, για το μυθιστόρημα του Κοσμά Πολίτη «Το Λεμονοδάσος» (με εξώφυλλα πράσινου χρώματος κι εκείνο), αυτό ήθελε, φαίνεται, να με ξαναδή, και έπεσε αναπάντεχα επάνω μου γλιστώντας μαζί με 1-2 άλλα από το ράφι  της βιβλιοθήκης μου. Το ξεμοναχιάζω, το ξεσκονίζω και κοιτάζω την πρόχειρη σημείωσι, την αρκετά ξεθωριασμένη --με μολύβι γραμμένη , στην τελευταία σελίδα (πρίν το  οπισθόφυλλο): Αθήνα, Νοε ΄979.  Σαράντα χρόνια!

Παράτησα το άκαρπο ψάξιμο του μυθιστορήματος και κάθισα να ξεφυλλίζω με νοσταλγία τον «Κύκλο» του Ντ. Αποστολόπουλου, με τα έξη μέρη και και τους 315 αριθμημένους "στοχασμούς" του.  Μιλάμε για την δεύτερη έκδοσι την «αναθεωρημένη» από τον εκδοτικό οίκο Γ. Φέξη (: «Αθήναι 1964)

Από το 2^ο μέρος «Τα χειρόγραφα της σιωπής» διαλέγω –όχι χωρίς κάποια συγκίνησι- δώδεκα στοχαστικά άνθη και τα βάζω στο Ιστολόγιο…

....................................................................................... 

1.      Η σιωπή έχει μια μόνο διάσταση, τη διάσταση του βάθους. (2) 

 

2.      Ό,τι προπαντός μας γοητεύει στους ανθρώπους είναι η απουσία τους.  Ό,τι προπαντός μας γοητεύει στα πράγματα είναι η παρουσία τους. (7)

3.      Αγαπώ τα βιβλία που αφίνουν μια περιοχή κατάφωτη από όνειρα και γοητεία για την άσκηση της πνευματικής μας προσπάθειας. (8)

4.      Υπάρχουν άνθρωποι που διατηρούν ώς την αδαμάντινη ηλικία τους μια τέτοια παρθενική δροσιά και μια τέτοια αγνότητα, ώστε να μήν  μπορούμε να τους θεωρούμε αρκετά γέρους για να πεθάνουν. Είναι οι άνθρωποι εκείνοι που έδωσαν προβάδισμα σον άγγελο της ψυχής και που δεν στάθηκαν ποτέ να ιδούν αν πλάι τους αγρυπνεί ή αν σε κάθε πτυχή της σάρκας τους ενεδρεύει, ζωντανό πάντα, το χτήνος.  (19)

5.      Η σκέψη, η έλλογη σκέψη, έχει και αυτή ανάγκη από μια εστία θερμή και φιλόξενη, όπου να μπορεί να καταφεύγει, όταν την πιάνει σύγκρυο ή ατονία ή δισταγμός, άγχος ή ναυτία.   (20)

6.      Η ομορφιά έχει τη διάσταση του πλάτους στη σκέψη, τη διάσταση του βάθους στην αλήθεια και τη διάσταση του χρόνου στη ζωή.   (21)

7.      Η φιλοσοφία έχει αντικείμενο την αλήθεια. Η τέχνη, την ομορφιά της αλήθειας. Η τέχνη –τέτοια η αποστολή της—μας οδηγεί «προς την ωραία αλήθεια, προς την ωραία ζωή».   ( 26)

8.      Τα ελαττώματα είναι κάποτε η πυκνή κιονοστοιχία που μας εμποδίζει να δούμε τον λιτό σηκό των αρετών.   (33) 

9.      Κάθε ομορφιά που συναντούμε, οσονδήποτε απλή ή ασήμαντη κι αν είναι, αδημονούμε να την εγκωμιάσουμε με συμφωνίες λέξεων, χρωμάτων ή ήχων. Γιατι, όπως ωραία το έγραψε ο Keats,  «a thing of beauty is a joy for ever».   (34)

10.   Είναι αδύνατο να κοιτάξεις κατάματα την ευτυχία, όπως τον ήλιο, όπως την μοίρα. Παράξενη νεράιδα η ευτυχία, που μόλις την πλησιάσει κανείς χάνεται.   (35)

11.   Κάθε καλλιτεχνικό δημιούργημα, ακόμη και το πιο ασήμαντο, πρέπει να το αντιμετωπίζουμε με την πιο μεγάλη προσοχή και ευλάβεια. Κι άν τυχόν μιλήσουμε γι΄αυτό, ο λόγος μας άς είναι τρυφερός και στοργικός, --τόσο τρυφερός και στοργικός όσο είναι όταν μιλούμε για αγαπημένους μας νεκρούς ή για τις παληές, τις αγιασμένες από τον χρόνο και την απόσταση, ηθικές και θρησκευτικές αξίες.   (22)

12.   Κάθε πράγμα που ζεί γύρω μας πρέπει να το κοιτάζουμε με στοργή και ευλάβεια. Άς μιλούμε πάντα γι αυτό με όση τρυφερότητα και αγάπη μιλούμε για ένα τοπίο ή ένα γλυκό ανοιξιάτικο ξημέρωμα. Γιατι μπορεί η Ζωή να είναι καρπός της Γής, εδωρήθη όμως εξ ουρανού.   (27)

ΝΤΙΜΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ (1909-1962)

("Ο κύκλος των στοχασμών", Εκδόσεις Γ. ΦΕΞΗ, Αθήναι, 1964)