Τετάρτη 8 Ιουλίου 2015

Δώδεκα αποφθέγματα του Γρηγορίου Θεολόγου, μικρό αφιερωματικό εράνισμα για την καθηγεσία ενός φίλου. Una dozzina di aforismi e detti di Gregorio Arianzeno (“Nazianzeno”) raccolti come piccola offerta all’ elezione del mio amico catedrato, G.Frazis.

Όταν προ τετραμήνου πραγματοποιήθηκε ο διακαής και πολυκαιρισμένος πόθος των ελληνικής καταγωγής μεταναστών της Βορείου Αυστραλίας για προκήρυξι Έδρας Ελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Ντάργουιν και έφθασε το εξαίσιο νέο για την πλήρωσι της Έδρας με την υποψηφιότητα του Γιώργου Φρατζή, θέλησα να χαιρετίσω το θαυμάσιο γεγονός της καθηγεσίας του φίλου και κουμπάρου μου με μια ακόμη αφιερωματική ανάρτησι στο παρόν ιστολόγιο. 
Και αμέσως μού ‘ρθε η ιδέα να βρώ και να βάλω, ανθολογώντας, κάποιες αποφθεγματικές φράσεις του αγαπημένου μου Αγίου, του Γρηγορίου του Θεολόγου -του Αριανζηνού, όπως συνηθίζω να τον αποκαλώ. 
Και αυτό όχι μόνο γιατί είμαι δηλωμένος φιλογρηγόριος, αλλά και για το ότι ο Γρηγόριος Θεολόγος υπήρξε καί μέγας κάτοχος της Ελληνικής Παιδείας καί είναι αναγνωρισμένος για το επιγραμματικό του ύφος (βλ. το μοναδικό του στύλ στην επιστολογραφία, αλλά και τα εκατοντάδες πραγματικά επιγράμματα στο ποιητικό του έργο). Δεκάδες είναι τα χειρόγραφα, διαφόρων εποχών και αντιγραφέων, που διασώθηκαν με ερανίσματα και ολόκληρες συλλογές φιλοσοφικών, θεολογικών αλλά και ηθικών αποφθεγμάτων από τα πεζά ή συνηθέστερα από τα έμμετρα έργα του Γρηγορίου. 
Το παράδοξο είναι ότι η πρώτη προσπάθειά μου προς ανθολόγησι που λέγαμε, κάπου ...χάθηκε! Απτόητος όμως, επανέρχομαι με νέα προσπάθεια και ...νέα σύνθεσι! Ανθολογώντας έστω πρόχειρα μια δωδεκάδα αποφθεγμάτων. 
Την τοποθετώ νοερά στο γραφείο του συναγωνιστή και αδελφικού φίλου μου Γιώργου Φρατζή, πρώτου Καθηγητή στην Έδρα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Ντάργουιν! 



12 ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

1. Ελπίς προκείσθω δεξιού παντός τέλους.
Η ελπίδα ας μπαίνει μπροστά από κάθε καλό τελικό σκοπό.
2.‘Ηγού τύχης φρόνησιν ασφαλεστέραν.
Να θεωρείς την σύνεσι πιο ασφαλή από την τύχη.
3. Μή πάντα νικάν μηδ’ αεί σπουδήν έχε.
Ας μην νικάς παντού κι ούτε να έχης πάντα τέτοια πρεμούρα.
4.Μή σφόδρα θαρρείν μηδ’ απελπίζειν άγαν.
Ούτε να δίνεις πάρα πόλύ θάρρος, ούτε υπερβολικά να απελπίζεις.
5.Ή μή διδάσκειν ή διδάσκειν τω τρόπω.
Ή μην διδάσκεις καθόλου, ή να διδάσκεις με το παράδειγμά σου.
6.Μήτε δικαιοσύνην τιν’ ακαμπτέα μήτε φρόνησιν αγκυλόεσσαν έχειν.
Ούτε να αποδεικνύεσαι άκαμπτος στο δίκιο, ούτε να έχεις φρονιμάδα αγκυλωμένη.
7.Κακού παρ’ ανδρός μήποτε χρηστόν πάθης.
Από κακό άνθρωπο μην περιμένεις να δής καλό.
8.‘Ο πλούτος μεν άπιστος, ο δε θρόνος οφρύς ονείρων.
Ο πλούτος είναι πράγμα άπιστο και η εξουσία σκιά ονείρου.
9.Άφωνον έργον κρείσσον απράκτου λόγου.
Καλύτερα έργο σιωπηλό παρά λόγια χωρίς έργο.
10.Κακώς ακούειν κρείσσον ή λέγειν κακώς.
Προτιμότερο να μην ακούς καλά, από το να μιλάς με κακία.
11.Κηρώ τα ώτα φράσσε προς φαύλους λόγους.
Στα λόγια των φαύλων κλείνε τ’ αυτιά σου με κερί.
12.Ει τοις καλοίς ‘έποιο νουθετούμενος / ουκ εντραπήση τοις κακοίς γελώμενος.
Αν ακολουθείς τις συμβουλές των εναρέτων,  δεν θα νιώσης την ντροπή να σε ξεγελάσουνε οι φαύλοι.

Νεοελληνική απόδοσι:
Αλέξανδρος Σοϊλεμέζης
(9th In-Country Program, Αστυπάλαια, 08/07/2015)

Δεν υπάρχουν σχόλια: